Коллеги - педагогический журнал Казахстана
Наша библиотека
| Главная » Файлы » В помощь учителю » Казахский язык и литература |
Қызықты қазақ тілі
| 2014-11-26, 7:24 AM | |
| «Первомай орта мектебі» КММ Бекітемін Мектеп директоры ___________ Н.Н.Рыбина __ _____________ 2014ж. «Қызықты қазақ тілі» 10 – 11-ші сынып оқушыларына арналған Жетекшісі: Сахариева М.Б. ТҮСІНІКТЕМЕ ХХІ ғасыр тілтанымдық зерттеулердің бағыты мен ерекшелігі – тілді адамзаттық құндылықтар жүйесінің құрамдас бөлігі тұрғысынан этностыңболмысымен тікелей байланысты зерттеу. Бұл – жаңа ғасырдың өмір талабы. Себебі қоғамдағы кейбір саяси жағдайларға байланысты ұлттық құндылықтарымызды елеусіз қалдырып, көптеген этностың өзіндік ерекшеліктері назардан тыс қалды.Әрбір халықтың өзіндік рухани-мәдени өмірі болары анық. Бүгінгі таңда аса өзекті тақырыптардың бірі ұлттық құндылықтарды зерттеу, оны жас ұрпақ санасына сіңдіріп, ұлттық мәдениеті дамыған тұлға тәрбиелеу болып отыр. Мұхтар Құл-Мұхаммед: «... мәдениетке тоқсан тоғыз анықтама берсек те ұлттық мәдениетің тірегі біреу ғана, ол – тіл» - деген болатын. Осы сөзді жадымызда ұстай отырып тіл мен әдебиет, еңбек пен қолөнер байланысы негізінде рухани байлығымыздың көзі ұлттық тәрбиеде екенін түсініп, «Қызықты қазақ тілі» бағдарламасын назарларыңызға ұсынып отырмыз. «Қызықты қазақ тілі» бағдарламасы, негізінен, жоғары сыныпқа арналып құрастырылды, алайда ол өз жалғасын бастауыш және орта сыныптарда тауып жатса, нұр үстіне нұр болар еді. Себебі, «Қызықты қазақ тілі» бағдарламасы бойынша мектепте әдебиеттік оқу пәнінде әңгімелерді оқыту барысында үстірт айтылып кететін ұлттық салт-дәстүрге, ұлттық тұрмыс пен мәдениетке, саятшылық, қолөнерге байланысты түсініктер неғұрлым толық және жан-жақты меңгертіледі. Бағдарламаға, сондай-ақ білім берудің типтік бағдарламасында бар тақырыптар да енеді. «Қызықты қазақ тілі» бағдарламасы бойынша жасөспірімдердің білім-біліктіліктерін жетілдіруде дамытушылық мақсат-міндеттерді ауызекі сөйлеу тілі мен әдеби тілді байланыстыра отырып, ұлттық бай мұраны жоғары сыныпта ана тілі пәнін оқытуда маңызды, әрі мазмұнды материалдар беру арқылы жүзеге асыруға болады. Бұл қосымша курс дидактикалық материалдар мен жинақ арқылы оқытылады (жинақты мектептің практик мұғалімдері мен ғылыми дәрежесі бар адамдар бірлесіп дайындады). «Қызықты қазақ тілі» қосымша сабағын оқытуда театрлық (сахналық) қойылым, еңбекке баулу сияқты іс-шаралар қосалқы жүргізілуі ықтимал. Бұл курс жас бүлдіршіндердің ойлау деңгейін арттырып, байланыстырып сөйлеуге, ой түйін жасауға жетелейді, ізгілікті, сондай-ақ елжанды дара тұлға тәрбиелеп,отансүйгіштікке баулып,оқушылардың қолөнерге деген қызығушылықтарын арттырады. Қосымша курсты оқу барысында оқушылар өздігінен ізденуге, қорытынды жасауға үйренеді. Мәселен, өз ата-әжелерінен ұлттық өнер түрлерін жазып алып, қолөнер бұйымдарын жинақтап сыныпта (мектепте) шағын «Қызықты қазақ тілі» мұражайын жасауға көмектесе алады. «Қызықты қазақ тілі» тіл дамыту пәні мектептің жоғары сатысының 10-11-ші сынып оқушыларына арналған. Бағдарлама 34 сағатқа негізделген, аптасына 1 сағат(11 сынып), 17 сағатқа негізделген, екі жұмада бір рет 0,5 сағат (10 сынып). «Қызықты қазақ тілі» оқу құралы қазақтың салт-дәстүрлері, тұрмысы мен мәдениеті туралы оқушылардың білімдерін кеңейтуді көздейді. Ондағы себеп жас буынды өз еліне, жеріне деген мақтаныш сезім тудыра отырып, патриоттық тұрғыда тәрбиелеу. Бұл қазіргі таңда өте шешімін күтуші мәселелердің бірі. Оқу мен тәрбие егіз жүргенде ғана біз болашақ ел тағдырына әділ де адал қызмет ететін азаматтар өсіріп шығарамыз.Оқу бағдарламасы бастауыш сыныптарға арналғандықтан, оқу әдісі де ойластырып, сабаққа деген қызығушылықтарын арттыру мақсатында бағдарламаға түрлі ойын элементтері де енгізіледі.Бағдарламаның негізгі мақсаты – оқушылардың әдеби сауатын ашумен қатар сөздік қорын молайту, тілдерін дамыту, сондай-ақ жас өспірімдердің шығармашылық ойлау қабілетін дамыту, ата-бабаларының тұрмысы мен мәдениеті туралы білімдерін кеңейту, ізгілікті, елжанды дара тұлға тәрбиелеу.«Қызықты қазақ тілі» тіл дамыту пәнін оқытудың міндеттері: көркем шығармаларды оқуға сүйіспеншіліктерін арттыру; оқушулардың оқу дағдыларын қалыптастыру; қазақ халқының тұрмысы мен мәдениеті туралы білімдерін кеңейту; өзіндік ойын жеткізуге дағдыландыру. Бағдарламаны оқыту барысында мұғалім дәстүрлі әдіс-тәсілдермен бірге (түсіндіру, сұрақ-жауап, пікір-талас, сурет салу, слайд жасау, жобалау әдістері) сын тұрғысынан ойлау технологиясын т.с.с. оқытудың тиімді жолдарын да қарастырады.10-11-ші сынып оқушылары өз бетімен оқуға, ізденуге, өздігінен жұмыс жасауға, жобалауға, өз ойын еркін жеткізуге үйренеді. Пәнаралық байланыс: ана тілі, дүниетану, еңбекке баулу, қазақ тілі. Күтілетін нәтиже: 1. Оқушылар өздігінен шағын өлең шумақтарын, эссе жаза алады. 2. Өзінің ата-бабаларының мәдениеті мен тұрмысын жетік біледі, ата-тегін, жеті атасын таниды. 3. Ана тілі пәніндегі шығармалардағы оқиға желісін еркін түсіне алады. Күнтізбелік–тақырыптық жоспар 11- ші сынып Аптасына 1 сағаттан, барлығы 34 сағат № Сабақ тақырыптары сағат саны мерзімі 1 Бірінші әліпби және оның рөлі 1 2 Сөздің мағынасының өзгірісі дыбыстың өзгерісімен 1 3 Шарады, анаграммы, метаграммы, перевертыш сөздер 1 4 Крассворды, ребусы, чайнаворды 1 5 Сөздің туғыз 1 6 Тасмалдың үлгілері. Мағыналар байланыс сөздің мағыналарының арасында. 1 7 Сөз және дүние - мүліктер 1 8 Омонимның сөздіктері 1 9 Омонимы, омоформы, омографы, көркем әдебиетте омофондар 1 10 Синоним ту-жолдары 1 11 Идеографиялық синонимдер 1 12 Контексті синонимдар 1 13 Стильдік синонимдар 1 14 Фразеологимның ту-фразеологиялық қатарлар 1 15 Кім неғұрлым фразеологизмдардың көрсетілген тақырыпқа біледі 1 16 Этимология сөз және морфологиялық түйсік 1 17 Этимотологиялық туған-туыстар 1 18 Полногласные және неполногласные тіркестер 1 19 Словообразовательные қатарлар 1 20 Словообразовательное «ағаш» 1 21 Оғаш түптер 1 22 Сөздер екі-үш сүйеумен күрделі сөздер 1 23 Ара әлем жұрнақтардың 1 24 Кім неғұрлым ортақ рудың зат есім біледі 1 25 Ұсыну пішіндері 1 26 Өткелі зат есім 1 27 Туған-туыстары сөздің-деген білімді бөлек-бөлек бөлігінің сөздері 1 28 Сөздің рөлі мәтінде 1 29 Сөйлемнің мүшелері-білдірдім 1 30 Біркелкілік мәтін 1 31 Сөздің қолдану шеңберінде 1 32 Күлкінің қаруы. Көмек словообразовательных элементің 1 33 Қортынды. Ен ақылды 1 34 Қайталау 1 Күнтізбелік–тақырыптық жоспар 10- ші сынып Аптасына 0,5 сағаттан, барлығы 17 сағат № Сабақ тақырыптары сағат саны мерзімі 1 Бірінші әліпби және оның рөлі 1 2 Сөздің мағынасының өзгірісі дыбыстың өзгерісімен 1 3 Шарады, анаграммы, метаграммы, перевертыш сөздер 1 4 Крассворды, ребусы, чайнаворды 1 5 Сөздің туғыз 1 6 Тасмалдың үлгілері. Мағыналар байланыс сөздің мағыналарының арасында. 1 7 Сөз және дүние - мүліктер 1 8 Омонимның сөздіктері 1 9 Омонимы, омоформы, омографы, көркем әдебиетте омофондар 1 10 Синоним ту-жолдары 1 11 Идеографиялық синонимдер 1 12 Контексті синонимдар 1 13 Стильдік синонимдар 1 14 Фразеологимның ту-фразеологиялық қатарлар 1 15 Кім неғұрлым фразеологизмдардың көрсетілген тақырыпқа біледі 1 16 Этимология сөз және морфологиялық түйсік 1 17 Этимотологиялық туған-туыстар 1 18 Полногласные және неполногласные тіркестер 1 19 Словообразовательные қатарлар 1 20 Словообразовательное «ағаш» 1 21 Оғаш түптер 1 22 Сөздер екі-үш сүйеумен күрделі сөздер 1 23 Ара әлем жұрнақтардың 1 24 Кім неғұрлым ортақ рудың зат есім біледі 1 25 Ұсыну пішіндері 1 26 Өткелі зат есім 1 27 Туған-туыстары сөздің-деген білімді бөлек-бөлек бөлігінің сөздері 1 28 Сөздің рөлі мәтінде 1 29 Сөйлемнің мүшелері-білдірдім 1 30 Біркелкілік мәтін 1 31 Сөздің қолдану шеңберінде 1 32 Күлкінің қаруы. Көмек словообразовательных элементің 1 33 Қортынды. Ен ақылды 1 34 Қайталау 1 Қорыта келгенде «Қызықты қазақ тілі» бағдарламасы «Қоғамдағы бәсекелестікке қабілетті адамның басты белгісі – оның білімділігі, жасына лайық түрлі жағдаяттарда жол тауып шыға алатын, өз ой-пікірін анық та ашық, түсінікті жеткізе білетін құзіреттілікке қол жеткізу» деген Елбасы Жолдауында айтылған пікірге сай құрастырылып назарларыңызға ұсынылып отыр. | |
| Просмотров: 997 | Загрузок: 0 | | |
Вторник, 2024-04-16, 8:33 AM
Приветствую Вас Гость
Приветствую Вас Гость
Форма входа |
|---|
Категории раздела | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Социальные закладк |
|---|
Поиск |
|---|
Друзья сайта |
|---|
Теги |
|---|
Статистика |
|---|