Коллеги - педагогический журнал Казахстана
Учительские университеты
| Главная » Статьи » Великие педагоги |
нақыл сөздер
| Білімсіз Еріншектік Ұятсыздық Қанағатсыз Рақымсыздық Адам Мақтаншақ Күншілдік Залым Хайуандық Надандық БЕС НӘРСЕДЕН ҚАШЫҚ БОЛ… Бес нәрседен қашық бол… Өсек, өтірік, мақтаншақ, Еріншек, бекер мал шашпақ…- деп Абай атамыз айтқандай, осындай келеңсіз нәрселерден адам баласы өз бойын аулақ ұстау қажет. Мысалы: өтірікші, менмендік, жағымпаздық, мақтаншақтық, надандық, ұятсыздық, тәкаппарлық. Менмендік – ол тек өзін ғана ойлайтын, бәрі менікі болса дейтін жаман әдет. Ол өзінің ішкі сыры түгілі, өзгенің жанын түсінбейді. Барлық нәрсе өзінде болса, өзгелері соған бағынса дейтін пасық әдет. Өтірік сөйлеу. Ол тым мақтаншақтыққа да жатады. Өтірік сөйлеу кейбір адамдардың әдетіне айналады. Өсек айту арқылы, мақтану арқылы өтірік сөйлеу пайда болады. Адам кейде өзін - өзі көрсетемін деп артық сөйлейді. Сөйтіп артық сөйлеу арқылы адам бойында өтірік сөйлеу әдеті пайда болады. Бұл өзгеден өзін биік ұстағысы келгендік. Жағымпаздық бұл қазіргі заманда өте көбейіп бара жатыр. Біреуге жағымпаздансаң ғана жұмыс бітер, - деген пасық ой адамның бойын жайлап барады. Жақсы кісі көрінер жыл құсындай. Жаман адам балтаның ұңғысындай. Сүйінбай Аронұлы Жаман адам - өзі бола алмайды, Болғанды көре алмайды. Ел аузынан Адамға жақсы қасиет болмаса, оған бақ та, бақыт та қонбайды. Жүсіп Баласағұн Адамның ұқпағаны – бойына жұқпағаны. Иоганн Гете АҚЫМАҚТЫҚ ПЕН АҚЫЛСЫЗДЫҚ Ақымақ ақыр заман болса да, мәз болып жүреді. Жүсіп Баласағұн Ақылсыз достан Ақылды дұшпан артық – ты Шалкиіз жырау Ақылсыз адам – мәуесіз ағаш секілді. Жүсіп Баласағұн Ақымақты мақтасаң, қуанады. Сайф Сараи Өзіне шексіз риза болу – ақымақтық. Ги де Мопассан ЕКІЖҮЗДІЛІК ПЕН ЖАРАМСАҚТЫҚ …дүниедегі ең жаман нәрсе – екіжүзділік. Януш Корчак Екіжүзділік қиын кәсіп емес, кез келген теріс пиғылды адам оған оңтайланады. Шандор Петефи Екі жүзділік, жағынып – жалпақтау, ыңғайымпаздық – үлкен кесел. Василий Суххомлинский Арамза жарамсақ пен екіжүздіге қарағанда ашық жаудың өзі артық: ондайлар адам баласының сыйқын кетіреді. І Петр САРАҢДЫҚ ПЕН ПАЙДАКҮНЕМДІК Сараң пайғампардың жиені болса да, пейішке бармайды. Әлішер Науаи Сараң дүниенің малын жиса да, тоймайды. Ахмед Игүнеки Сараңдық күш алса, қуаныш азаяды. Жүсіп Баласағұн КҮНШІЛДІК ПЕН ІШТАРЛЫҚ Адал адам ешкімді күндемейді. Максим Горький Күншілдік - өзгенің мықтылығы мен өзіңнің әлсіздігіңді түсінуден туған құбылыс. Бауыржан Момышұлы Күншілдік – барлық кемтарлықтың ішіндегі ең жиіркеніштісі. Клод Гельвеций Күншіл күнде күңірінеді. Сайф Сараи Іштарлық – үлкен пәле. Василий Сухомлинский Жарқанат жарықты сүймейді, күншіл ғылымды сүймейді. Сайф Сараи ӨСЕКШІЛДІК, СУАЙТТЫҚ Игілікті істі өсек бұзады. Жүсіп Баласағұн Жеңемін деп біреуді, Өтірік сөзді қостама. Асанқайғы Жалған сөзден жақсылық күтпе. Ахмед Игүнеки Өтірік сөз – жарақат сияқты, жазылса да орны қалады. Сайф Сараи Егер айтар ештеңең болмаса, аззыңды жап, ал айтарың болса айт, бірақ өтірік айтпа. Ромен Роллан Шындық – бұл ерлікке тәрбиелеудегі ең бір құнарлы құрал. Өтірік ақырында, нағыз шындыққа… сенімсіздік тудыратын ең зиянды у. Бауыржан Момышұлы Тәрбиелі адамдар жеке басын ардақтай біледі, сондықтан да ол әр уақытта мейірбанды, жайдары, сыпайы, көнгіш келеді… Болмашыға бола өтірік айтпайды. Олар көп мылжыңдамайды, ешкім сұрамаса, ішкі сырын шашпайды. Антон Чехов МАҚТАНШАҚТЫҚ ПЕН ТӘКАППАРЛЫҚ Мақтау – жел сөз, жанға қас, Қошеметшіл шығарған. Абай Құнанбаев Зат неғұрлым салмақсыз болса, соғұрлым орынды көп алады… Мақтаншақ та сондай. Лев Толстой Тумай жатып толдым деме, толмай жатып болдым деме. Мұхтар Әуезов Мақтанған тілге – мың пәле. Жүсіп Баласағұн Тәкаппарлық – қай тілде болса да, қасиетсіз сөз. Ахмед Игүнеки Тәкаппарлықты тәңірі сүймес. Қорқыт ЕРІНШЕКТІК ПЕН ЖАЛҚАУЛЫҚ Еріншектік – күллі дүниедегі өнердің дұшпаны. Абай Құнанбаев Еріншекке есек те асу көрінер. Жалқауға бұлт та жүк көрінер. Махмуд Қашғари Талапсыздық, жігерсіздік, ұятсыздық, кедейлік – бәрі осыдын шығады. Абай Құнанбаев Бойкүйез, арамтамақ, жатып ішер, Жаман дерт осы бастан сақтаныңдар. Кенен Әзірбаев Жалқаулық тот тәрізді, адамды тез тоздыратын еңбек емес, сол – жалқаулық. Бенджамин Франклин Жалқаулық… - біздің қабілеттерімізді дамыту жолындағы ең зор кедергі. Эжен Делекруа Ештеңе істемеуден ащы азап жоқ. Александр Герцен Қам – қарекетсіз өмір сүру – мезгілсіз қартаю. Иоганн Гете ҚЫЗҒАНШАҚТЫҚ Қызғаншақтық – сыртқа шықпай қоймайтын ішкі былық. Аббас – Кули Вакиханов Қызғаныш түбі – тұңғиық. Ол залым ақылшы. Степан Щипачев Қызғаныш қайда болса, ұрыс сол жерде. Жүсіп Баласағұн Қызғаншақтық ақылдың көзін байлайды, соқыр қызғаныш көзсіз етеді. Мүслихитдин Сағди Жұмысы жоқтық пен сауықпаздық надандықты тудырады. Олар сонымен қатар аурудың да себебі болып табылады. Авиценна Бостандық таңы атты, қазағым, көріңдер!... Еріншек, жалқаулық әдеттен безіңдер. Арамдық, аразды түбімен жойыңдар, Өтірік, өсекті біршама қойыңдар. Шәкәрім Құдайбердіұлы Ең үлкен қате – ешқашан қателеспеймін деп ойлау. Томас Карлейль | |
| Просмотров: 1242 | |
Суббота, 2024-04-20, 7:41 AM
Приветствую Вас Гость
Приветствую Вас Гость
Форма входа |
|---|
Категории раздела |
|---|
Социальные закладк |
|---|
Поиск |
|---|
Друзья сайта |
|---|
Теги |
|---|
Статистика |
|---|