Коллеги - педагогический журнал Казахстана
Учительские университеты
| Главная » Статьи » Школа, как она есть |
Генетика және медицина 9-сынып
| Шығыс Қазақстан облысы Бесқарағай ауданы «Қоянбай орта мектебі» КММ Амирова Жулдыз Жомартовна Биология пәні мұғалімі Сабақтың тақырыбы: § 30 Генетика және медицина 9-сынып Білімділік мақсаты: Оқушыларға адам генетикасы әдістерінің ерекшелігін және гибридологиялық әдісті адамға неге қолдануға болмайтындығын түсіндіру Дамытушылық мақсаты: Мутация мутагендік факторлардың іс-әрекетінен пайда болатын тұқым қуалау материалын дамыту Тәрбиелік мақсаты: Сауаттылыққа, білімділікке, ұғымталдыққа тәрбиелеу Сабақтың түрі: Сұрақ-жауап, ойын элементтері,карточкалар Сабақтың барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі 2.Үй жұмысын тексеру 3. Жаңа сабақ 4.Қортындылау 5.Бағалау 6. Үйге тапсырма І. Ұйымдастыру кезеңі 1.Оқушылармен амандасу 2.Оқушыларды түгендеу 3.Сабаққа даярлықтарын талап ету ІІ. Үй тапсырмасы. Гендік және жолдық мутациялар 1.Сұрақтарға жауап 1 . Хромосоманың құрылысы мен санының өзгеруі кезінде пайда болатын аурулар? 2. Қандай да бір белгінің қалыптасуына жауап беретін тұқымқуалаушылық материалдың бірлігі? 3. Адам ағзасының жасушаларындағы хромосомалар саны? 4. Ағзаларға тән тұқымқуалаушылық пен өзгергіштікті зерттейтін ғылым? 5. Ағзаның өзінің белгілері, қасиеттері, даму ерекшеліктерін ұрпақтан ұрпаққа беру қабілеттілігі? 6. Ағзаның өміріне қауіп төндіретін, көп жағдайда өліміне әкелетін мутациялар? 2.«Карточка» А – деңгейі 1. Адам генетикасы әдістерінің ерекшелігі неде? 2. Гибридологиялық әдісті адамға неге қолдануға болмайды? В – деңгейі 1. Мутацияның пайдалылығы, сондай-ақ зияндылық мәні неде? 2. Геномдық мутацияны сипаттаңдар? ІІІ. Жаңа сабақ 1. Генеалогиялық әдіс. Мұны шежірені талдау әдісі деп те атайды. Генеалогиялық әдістің кемшілігі ақпарат жинаудағы тапшылық болып саналады. Қазіргі заманда отбасында ұрпақ санының (1-2 бала) аздығына байланысты бұл әдістің тиімділігі төмендеп кетті. 2. Цитогенетикалық әдіс. Бұл адам хромосомасын микроскоп арқылы зерттеуге негізделген. Осы әдістің арқасында адамда 46 хромосома болатынын анықтады. 3. Егіздік әдіс. Бұл әдіс фенотиптің қалыптасыуындағы, нақтылы белгілердің немесе аурулардың дамуындағы генетикалық және орта факторларына қосқан үлесті анықтауға мүмкіндік береді. 4. Иммунологиялық әдіс. Ол қан тобы мен резус-фактордың тұқым қуалауын зерттеу негізінде пайда болды. 5. Биохимиялық әдіс. Биохимиялық талдау негізінде қандай генетикалық өзгерістерден зат алмасудың ауытқуы болғанын осы әдіспен анықтайды. 6. Популяциялық-статистикалық әдіс. Жеке адамның генотипі емес, популяциядағы қандай да бір аллельді тасымалдап жеткізушінің мөлшерін және әр алуан генотиптердің пайыздық арақатынасын айқындауды зерттейді. Ағылшын математигі Дж.Харди және неміс дәрігері В.Вайнберг 1908 жылы қазіргі кезде Харди Вайнберг таңдеуі деп аталатын формуланы жетілдірді. Осы теңдеу бойынша популяциядағы генотиптер арақатынасын есептеуге болады. ІҮ. Білімді қортындылау: 1. “Есеп» шығару 1-есеп: H сау адам (гемофилиямен ауырмайтын адам) , һ гемофилия гені. Есептің шарты бойынша анасы сау бірақ гемофилия генін тасымалдаушы, әкесі сау. Ұрпақтарында гемофилияның гені кімге беріледі? Жауабы: Р♂ ХНУ х Р♀ХНХһ Г: ХН У ХН Хһ F1:XHXH XHXh XHY XhY Сау гемофилияны сау гемофилиямен қыз тасымалдаушы ұл ауру қыз бала 2-есеп: Қара көзділік гені доминантты, көк көзділік гені рецессивті. Әкесі де шешесі де гетерезиготалы қаракөз жұбайлардан көк көз баланың дүниеге келуі мүмкін бе? Жауабы: Р ♂ А а х Р♀ А а Г: А а А а F1 : АА Аа Аа аа Ү. Бағалау ҮІ. Үйге тапсырма§ 30 мазмұндау (7-кесте) Шығыс Қазақстан облысы Бесқарағай ауданы «Қоянбай орта мектебі» КММ Амирова Жулдыз Жомартовна Биология пәні мұғалімі | |
| Просмотров: 2172 | |
Четверг, 2024-04-25, 3:10 PM
Приветствую Вас Гость
Приветствую Вас Гость
Форма входа |
|---|
Категории раздела |
|---|
Социальные закладк |
|---|
Поиск |
|---|
Друзья сайта |
|---|
Теги |
|---|
Статистика |
|---|