Коллеги - педагогический журнал Казахстана

Учительские университеты

Главная » Статьи » В помощь учителю » Казахский язык и литература

ашық сабақ "Сан есім"
Атырау қаласы,№3 мектеп-гимназиясы
Юсупова Айнур Мадениетовна
І санатты орыс сыныптарындағы қазақ тілі пәні мұғалімі
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Сан есім
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Сан есім туралы оқушыларға толық мағлұмат беру. Алған білімдерін пысықтап, теориялық алған ұғымдарын мысалдар арқылы терең меңгерту.
Тәрбиелік: Сан есім тақырыбын түсіндіру кезінде сөздер мен сөйлемдердің тәрбиелілік мәніне көңіл бөле отырып, топпен жұмыс істеу арқылы ынтымақ пен бірлікке, жолдастыққа көмек көрсетуге баулу.
Дамытушылық: Сан есімнен алған білімдерін жаттығу жұмыстары арқылы дамыту, өз бетінше орындау дағдыларын қалыптастыру, топпен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру.
Сабақтың түрі: Аралас
Сабақтың әдісі: Мәнерлеп оқу, ауызша сөйлеу, тыңдап түсіну, жазу, екеуара сөйлеу, сұрақ-жауап, ынталандыру
Сабақтың көрнекілігі: слайд, оқулық
І. Ұйымдастыру кезеңі
Сыныппен сәлемдесіп, түгендеу
ІІ. Үй тапсырмасы бойынша жұмыс (слайд 6)



Зат есім дегеніміз не?
Зат есім
жалпы жалқы

Мысалдар жазу арқылы жалпы,жалқы есімдердің ережесін шығарамыз
ІІІ. Жаңа сабақ (слайд 8-12)
Топқа бөлу
І топ
Сан есім дегеніміз не ? Түрлерін атаңыз
ІІ топ
Сан есімнің түрлеріне толық мағлұмат беру
І топ
Сан есім дегеніміз- заттың санын білдіретін сөз табы. Сұрақтары: неше? Қанша? Нешінші? Нешеу?
Имя числительное- часть речи которая обозначает количество предметов и отвечает на вопросы: Сколько? Который? Мысалы, бір,екі,үш
Сан есім мағынасына қарай 6 түрге бөлінеді.
По своему значению сан есім в казахском языке делится на:
1. Есептік сан есім- Количественные
2. Реттік сан есім- Порядковые
3. Жинақтық сан есім- Собирательные
4. Бөлшектік сан есім- Дробные
5. Болжалдық сан есім- Предположительные
6. Топтау сан есім- Разделительные
ІІ топ
Сан есімнің жай түрі- простые числительные
0-нөл
1- бір
2-екі
3-үш
4-төрт
5-бес
6-алты
7-жеті 8-сегіз
9-тоғыз
10-он
20-жиырма
30-отыз
40-қырық
50-елу
60-алпыс 70-жетпіс
80-сексен
90-тоқсан
100-жүз
1000-мың
1000000-миллион
Сан есімнің күрделі түрі – составные числительные
11- он бір
15-он бес
19-он тоғыз
101-жүз бір
201- екі жуз бір 428-төрт жуз жиырма сегіз
666-алты жуз алпыс алты
1957-бір мың тоғыз жуз елу жеті

Сан есім түрлері
Түрлері Жұрнақтары Мысалы
Реттік -ншы, -нші, -ыншы, -інші Бір-інші первый
Жинақтық -ау, -еу сұрақтары: нешеу? Всего семь Біреу, екеу, үшеу, төртеу бесеу
Бөлшектік
Болжалдық -дай, -дей, -тай, тей Қырық-тай около сорока
Топтау Образуются путем повторения числительных с окончаниями шығыс сеп в конце Бес-бестен по пять, он-оннан по десять

ІV. Өзіндік жұмыс (слайд 13-19)
“Сан есім” мұхиты картасымен жұмыс. Аралдарға саяхат кешу.
1- арал: “Есептік сан есімдер”
1-топ
Біздің Отанымыз – Қазақстан. Аумағы Батыстан шығысқа 3000 шақырым, ал солтүстіктен оңтүстікке дейін 1700 шақырым. Қазақстан Республиқасының жер көлемі жөнінен дүние жүзінде 9 – орында.
2- топ
Қазақстан Республиқасының ұлтық құрамы әр алуан . Қазақстанда 130-дай ұлт өкілдері тұрады. Негізгі ұлт қазақтар республикада 52 пайызды құрайды.
2- арал: “Реттік сан есімдер”
1-топ
Көп нүктенің орнына реттік сан есімді қойып жаз
Жеті атаңды біл!
Атасы- бірінші
Әкесі –
Баласы –
Немересі-
Шөбересі-
Шөпшек-
Немене-
Сан есімдерді сөзбен жазып, реттік сан есімге айналдырыңыз. 2;6;11;15;29;36;44;58;69;74;88;99;199;1840;3689534
2-топ
Септік жалғауларын біл!
Біріншісі – Атау
................-Ілік
...............-Барыс
...............-Табыс
...............-Жатыс
................-Шығыс
............-Көмектес
Мына есептік сан есімдерді цифрмен жазып, реттік сан есімге айналдыру.
Мың, жуз, сексен, бес, сегіз
3- арал: “Жинақтық сан есімдер”
1-топ
Жинақтық сан есімдерді табу:
Ауыз біреу, құлақ екеу.
Би екеу болса, дау төртеу.
2-топ
Жинақтық сан есімдерді табу:
Атадан алтау туса да,
Басыңа бір жалғыздық түсер
Ағайын алтау, ана біреу.
4- арал: “Болжалдық сан есімдер”
1-топ
Есептік сан есімдерді болжалдық сан есімдерге айналдыру, сөйлем құрау:
Сегіз жүз.......,
Қырық.......,

2-топ
Есептік сан есімдерді болжалдық сан есімдерге айналдыру, сөйлем құрау:
Елу.......,
Сексен....,

5- арал: “Топтау сан есімдер”
Сағат неше? деген сұраққа жауап бер, мағынасына ажырат



6- арал: “Бөлшектік сан есімдер”
1-топ
Диалогты оқып өзара сөйлесу мағынасына ажырату
Баласы: Әке, сағат неше болды?
Әкесі: сағат сегіз жарым болды. Қайда барасың?
Баласы: Банкке
Әкесі: Банк нешеде ашылады?
Баласы: Тоғыз жарымда ашылады?
Әкесі: Онда не істейсің?
Баласы: Ақша айырбастаймын.

2-топ
Диалогты оқып өзара сөйлесу мағынасына ажырату
Баласы: Ана, сағат неше болды?
Анасы: Сағат жеті жарым болды. Жұмысың бар ма?
Баласы: Ия. Сайлаудың жұмыстарымен “Нұр Отан” ғимаратына барамын.
Анасы: Қай уақытта үйде боласың?
Баласы: Сағат бір жарымда келемін
V. Сергіту сәті (слайд 20)
VІ. Топ жұмысы (слайд 21)
Берілген мәтінді оқып шығып тақырыпқа ат беру, сан есімдерді жазып алу
1-топ
1932 жылы Есіл өзінінің жағалауындағы Қараөткел округінің негізі қалады. Кейін Ақмола сауда жәрменкелері өткізілетін орталыққа айналады. 1961 жылға кейін Целиноград болып аталады. 1939-1965 жылдары Ақмола облысының, ал 1960-1965 жылдары Тың өлкесінің әкімшілік орталығы болды.

2-топ
Бір грамм алтыннан ұзындығы 3 километр 420 метрге жететін жіңішке сым жасауға болады. Ең бірінші фотосуретті 1826 жылы франция ғалымы Жозеф Нисфор Ньеп түсерген. Біздің планетамыздағы халықтың жартысы қар көрмепті. Ең үлкен стадион Рио-де Жанейродағы “Маракана” стадионы.
VІІ. Тақтамен жұмыс (слайд 22)
Берілген сандарды сан есімнің түрлеріне бөліп жазу.
Үлгі: екі-екінші-екеу-екідей-екі-екіден
І топ
Төрт –
Жеті-
Отыз-
Елу-
Елу бес-

ІІ топ
Алты-
Сегіз-
Қырық-
Алпыс-
Сексен-
VІІІ. Қорытындылау (слайд 23)
“Сан есім” тақырыбын бекіту
IX. Үйге тапсырма
Қазақ халқының киелі сандары жайлы мәлімет іздеп келу.
Х. Бағалау
Категория: Казахский язык и литература | Добавил: abubakarovislam (2015-05-08) | Автор: Юсупова Айнур Мадениетовна E
Просмотров: 1073 | Теги: Қазақ тілі, ашық сабақ Сан есім | Рейтинг: 0.0/0
Добавлять комментарии могут только зарегистрированные пользователи.
[ Регистрация | Вход ]
Пятница, 2024-03-29, 3:31 AM
Приветствую Вас Гость

Форма входа

Категории раздела

Русский язык и литература [1611]
Школьный психолог [547]
История [783]
Опыт [554]
Научная кафедра [234]
Воспитание души [262]
Мастер-класс [251]
Семья и школа [201]
Компьютер-бум [271]
Английский язык [875]
Великие открытия [30]
Университет здоровья [142]
Математика [1278]
Химия [406]
Классному руководителю [701]
Биология [612]
Думаем, размышляем, спорим [113]
Казахский язык и литература [1894]
Краеведение [108]
Начальная школа [4177]
Беседы у самовара [26]
Мировая художественная культура [49]
Новые технологии в обучении [409]
Сельская школа [84]
Профильное обучение [89]
Демократизация и школа [34]
Физика [323]
Экология [198]
Дошколенок [1768]
Особые дети [330]
Общество семи муз [66]
Школа и искусство
Уроки музыки [668]
Авторские разработки учителя музыки СШ № 1 г. Алматы Арман Исабековой
География [494]
Мой Казахстан [248]
Школьный театр [84]
Внеклассные мероприятия [1275]
Начальная военная подготовка, гражданская оборона, основы безопасности жизнедеятельности [107]
ИЗО и черчение [233]
Физическая культура [591]
Немецкий язык [61]
Технология [321]
Самопознание [445]
Профессиональное образование [133]
Школьная библиотека [93]
Летний лагерь [26]
Дополнительное образование [70]
Педагогические программы [24]

Социальные закладк

Поиск

Друзья сайта

Академия сказочных наук

  • Теги

    презентация Ирина Борисенко открытый урок информатика флипчарт животные новый год 9 класс 5 класс творчество Казахские пословицы проект конспект урока 6 класс физика язык класс педагогика стихи Казахстан математика урок праздник наурыз познание мира музыка доклад программа литература география природа сценарий семья воспитание классному руководителю осень игра казахский язык и литература викторина Начальная школа тест конкурс ИЗО внеклассная работа литературное чтение Русский язык 3 класс технология воспитательная работа сказка Здоровье Оксана 8 марта искусство независимость английский язык психология учитель 3 класс биология статья внеклассное мероприятие классный час ЕНТ выпускной школа 1 класс Русский язык ЕГЭ тесты химия начальные классы Дети экология Дошкольники любовь разработка урока казахский язык самопознание Английский родители br конспект спорт критическое мышление патриотизм дружба дошколенок История обучение тренинг разработка 7 класс физическая культура игры КВН занятие детский сад физкультура Абай коучинг

    Статистика

    Рейтинг@Mail.ru