Коллеги - педагогический журнал Казахстана
Учительские университеты
| Главная » Статьи » В помощь учителю » Физика |
Ауырлық күшінің әрекетінен сұйықтар мен газдарда болатын қысым.
| Жабаева Салтанат Оразбайқызы , Өзін-өзі тану гимназиясы Физика мұғалімі Сабақтың тақырыбы: Ауырлық күшінің әрекетінен сұйықтар мен газдарда болатын қысым. Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушыларға ауырлық күші әрекетінен сұйықтар мен газдарда болатын қысым, сұйықтың ыдыс түбіне және қабырғаларына түсіретін қысымын есептеу туралы түсінік беру Дамытушылық: Оқушылардың пәнге деген қызығылушылығын арттыру, ынталандыру, есеп шығару дағдыларын жетілдіру, ғылыми көзқарас қалыптастыру, еске сақтау қабілетін арттыру Тәрбиелік: топпен жұмыс жасауға, жауапкершілікке тәрбиелеу. Сабақтың түрі: аралас Сабақтың әдісі: баяндау, практикалық, демонстрациялық. Сабақтың көрнекілігі: слайд, видеопроектор, компьютер. Сабақтың құндылығы: ақиқат, қиянат жасамау Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі Сәлемдесу, түгендеу, 5 «Т» ны еске түсіру Тәртіп, Татулық, Талап, Тазалық, Тыныштық Оқушыларды 2 топқа бөлеміз: сұйықтықтар мен газдар ІІ. Өткен сабақты игеру барысын тексеру : Қысым дегеніміз не? Қысымды қалай анықтайды? Қысымның қандай бірліктерін білесіңдер? Шарды маркермен жарған дұрыс па, инемен жарған дұрыс па? түсіндіреміз ІІІ. Жан-жақты тексеру Заттың 3 күйі Сұйықтықтармен газдардың қандай өзгеше қасиеттері бар Топқа екі демонстрация беріледі. Топтың қысым күші қалай әсер ететіндігін түсіндіруі қажет. «Қансонарда бүркітші шығады аңға» Сегіз найза қолында көз аудармай Батыр да аял қылмай ертең таңға . Қанат құйрық суылдап, ысқырады, Көктен қыран сорғалап құйылғанда. (Абай) Осы жерде сегіз найза деп отырғанымыз бүркіттің тырнақтары. Бұл жыртқыш құстардың тырнақтары мен тұмсығы өткір,жылтыр болып келеді. Аудандары кішкентай болғандықтан, тіпті болымсыз ғана күшпензор қысым жасап, аң аулауға шамасы келеді. VІ. Жаңа сабақты түсіндіру Ыдысқа құйылған сұйық ауырлық күшінің ықпалында болатындықтан сұйықтың өз ішінде қысым болады: Яғни сұйықтың төменгі қабаттарына оның жоғары қабаттарының салмағы әсер етеді. Ыдыс ішіндегі сұйықты ойша бірнеше қабатқа бөлеміз де (төмендегі сурет) мынадай қорытынды жасаймыз. Жоғарғы d қабатқа оны екінші қабатқа қысып басатын, сөйтіп оған белгілі бір қысым түсіретін ауырлық күші әрект етеді. Осылайша келесі қабаттарға үстіңгі қабаттары қосынды қысымдар түсіреді. Сұйық қабаты неғұрлым төмен орналасса, ондағы ауырлық күші әрекетінен болатын қысым соғұрлым үлкен болады Бұл қорытындыны төмендегі тәжірибе арқылы тексеруге болатынын оқушыларға көрсету. (1 тәжірибе) 1-кішкене қорапша, 2-түтік, 3-манометр Сұйық ішіндегі қысым тереңдік артқан сайын ұлғаяды. Табанының ауданы S болатын цилиндр тәрізді ыдысқа массасы m сұйық құю арқылы сұйықтың ыдыс түбіне және қабырғаларына түсіретін қысымын есептеуді түсіндіремін: Fа=P –сұйықтың ыдыс табанына түсіретін қысым күші берілген сұйыққа әрекет ететін ауырлық күшіне тең. P=mg p=ρgh p= -формуласы Ауырлық күші әрект еткен сұйық қысымы ыдыс табанының ауданына тәуелді болмайтыны, тек қана сұйық бағанының биіктігіне және оның тығыздығына байланысты болатыны шығады. Оқулықтағы есепті талқылау V. Сабақты бекіту: ойын ойнату (арқылы оқұшылардан сұрақ- жауап және сабақты пысықтаймыз) 20 Сұйық пен газ арқылы қысымның берілуін зерттеген қай ғалым? (паскаль) 20 газ қысымы неге сығылғанда артады, ал ұлғайғанда кемиді? (шапшаң соғылған молекулалардың қозғалысымен түсіндіріледі) 30 Қар үстінде тұрған шаңғышының салмағы 780Н. Оның әр шаңғысының ұзындығы 1,95м, ал ені 6см. Шаңғышының қар бетіне түсіретін қысымын табыңдар.р= 6,67 кПа 30 Бізді қоршап тұрған ауа барлық денеге 100кПа қысым түсіретін болса, өлшемдері 60см х 80см болатын үстел бетіне қандай күш түсірер еді. Жауабы: 48000Н 40 Бензиннің, глицериннің, сынаптың 0,6 м тереңдіктегі қысымын анықта (бензин-4210 , глицерин-78600 , сынап-81600) 40 Беті ашық ыдыстың ішіндегі сұйықтың 15 см тереңдіктегі қысымы 1200 Па. Осы сұйықтықтың тығыздығы неге тең? Ол сұйықтық қалай аталады? 800кг\м3 , керосин VI. Сабақты қорытындылау. Шығармашылық жұмыс Оқушыларға сурет салынған плакаттар беріледі, топпен суретті түсіндіріп беруі керек. Мұғалімнің сөзі: сүйіспеншілікті отанға, бауырға дәл солай мамандыққа білдіруге болады. Әрқайсысын өскенде бір тұлға болып қалыптасасыңдар,алайда, мақсатқа жету алдымен армандау, сол арманды шыңдауымыз қажет. Біреуің ұшқыш, космонавт, бәлкім біреулерің шахтер, құтқару қызметі немесе жүзгіш болғыларың келер, сол үшін қазірден бастап білімімізді шыңдап бүгінгі сабағымызды жүрегімізге сақтап қояйық. немесе жоғарғы жақ біздің болашағымыз, ал төменгі жақ біздің өткенімі. Қазіргі сәтпен тату тәтті өмір сүре білейік VII. Үй тапсырмасы: §37 оқу, 17 жаттығу (1.3) VIII. Бағалау | |
| Просмотров: 1289 | | |
Четверг, 2024-04-25, 1:40 AM
Приветствую Вас Гость
Приветствую Вас Гость
Форма входа |
|---|
Социальные закладк |
|---|
Поиск |
|---|
Друзья сайта |
|---|
Теги |
|---|
Статистика |
|---|