Главная » Статьи » В помощь учителю » Уроки музыки |
Сабақтың жүрісі І – Ұйымдастыру кезеңі: Оқушыны дұрыстап отырғызып, домбыраның құлақ бұрауын тексеремін. ІІ – Үй тапсырмасын тексеру: Оқушыдан домбыраның неше ішегі бар және қай нотамен аталуын сұраймын. Соль және ре ішегі ноталарын тартқызып ойнатам 1 – 2 – 3 жаттығулар. Гамма до мажор В. Глейхман «Этюд» нотамен ойнап шығу (24т). Халық күйі «Кеңес» жатқа ойнап шығу. Камалдинов «Алма ағаштың аясында» фортопиано сүйемелдеумен ойнатып, кеткен қатесі болса ойнап көрсетіп оқушыға қайта ойнатамын. Сұрақ жауап: Нота ұзақтығын ата? Жарты нота нешеге саналады? Пауза дегеніміз не? Күй нені суреттейді? ІІІ – Жаңа сабақ өту кезеңі: Бүгінгі жаңа сабағымызда күй жанры. Күй – қазақ халқына кең таралған аспаптық шығарма. «Ұлы оқиғалар сыры, адам өмірінің қат – қабат шындығын елестетеді. Қазақ жерінде замандар бойында болып өткен ұлылы – кішілі естердің өркеш – өркеш сілемдері күймен бейнеленген». Күй ел ішінде домбыра, қобыз, сыбызғыда орындалады, халық арасында кең тараған шығарманың бірі Құрманғазының күйі «Кісен ашқан» (308 бет 140 такт). Қазақ халқының ұлы композиторы Құрманғазы Сағырбайұлы өткен ғасырдың басында дүниеге келген (1818 ж.) дарынды күйші, музыкалық қабілеті ерте оянып, ол кішкентайынан қолына домбыра ұстаған. Ол өмір бойы кедей шаруаны жақтап, бай – болыстардың зұлымдық іс – әрекетін әшкерлегені үшін бірнеше рет түрмеге жабылады. Өжет, қайтпас мінезді Құрманғазы көп ұзамай түрмеден босап аяғына салынған кісенді кескенде екі шекті домбырасын қолына алып «Кісен ашқан» күйін тартады. Күй, ре минор (d – moll) тональдосында жазылған. Ұстамды жәй екпінде. Өлшемдері 3⁄4 , қағыстар пvv, пvпv ауысып ойналады. Күйде мынандай әсерлеу белгілері кездеседі: p, f, mf <, > глиссандо белгісі. Глиссандо дегеніміз сөз бір дыбыстан екінші дыбысқа көшкенде қолды соға, пернелердің үстімен сырғытып ойнауды көрсетеді. Күйді ойнап көрсете отырып әсерлеу белгілері кездесетін тактілерді айта кетем. Оқушыға тактіге бөліп ойнатып, санатып жаңа шығарманың нота ұзақтығын және соль кілтінде қандай белгі жазылғанын сұраймын. VI – Қорытындылау: А) оқушыға баға қоямын. Б) жаңа сабақты берілген санға дейін қайталап ойнатып, оқушының жіберген қатесін айтып, тартып көрсетемін. V – Үй тапсырмасы: Құрманғазы «Кісен ашқан» 1 – ші саннан 5 – ші санға дейін санап ойнап келуге (33) «Кенес» күйін Камалдинов «Алма ағаш аясында» Қолданылған әдебиеттер: Домбыра үйрену мектебі. Өнер – 1983 ж. Құрманғазы. Жалын – 1978 ж. Күй табиғаты. Өнер – 1981 ж. | |
Просмотров: 877 | |
Форма входа |
---|
Социальные закладк |
---|
Поиск |
---|
Друзья сайта |
---|
Теги |
---|
Статистика |
---|