Коллеги - педагогический журнал Казахстана

Учительские университеты

Главная » Статьи » В помощь учителю » Технология

АШЫҚ САБАҚ Тақырыбы: «Ұршық қазақ халқының мұрасы және оның жасалу жолдары»
КММ «№5 жетім және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған қосалқы мектеп - интернат» білім басқармасы
ШҚО, Семей қаласы
I – санаттағы «Ағашты көркемдеп өңдеу» пәнінің мұғалімі: Махажанов Б.Х
Пән аты: Ағашты көркемдеп өңдеу технологиясы 6а сыныбы

АШЫҚ САБАҚ

Тақырыбы: «Ұршық қазақ халқының мұрасы және оның жасалу жолдары»

Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік: Ұршықтың шығу тарихына тереңірек шолу жасап, адамға деген пайдалылығы жөнінде мағлұмат алу.

2. Коррекциялық: Сабақ барысында баланың зейінін, қабылдауын есте сақтауын дамыту және көру кезінде заттық пішінін дұрыс ажырата білуін, қол маторикасын дамыту.

3. Тәрбиелік: Оқушыларды қол өнерге деген қызығушылығын оятып, істеген жұмыстарына жауапкершілікпен қарауын тәрбиелеу.

Сабақ түрі: Дәстүрлі сарамандық.

Сабақтың көрнекілігі: Ұршық, плакаттар, иірілген жүн, жіптер.

Пәнаралық байланыс: Бейнелеу, сызу, математика.

Сабақтың барысы

1. Ұйымдастыру кезеңі:

а) Кезекшіден оқушылардың сабаққа дайындығын сұрау.

б) Өткен сабақ бойынша тест сұрақтар беріліп, жауап алынады.

в) Өміріздегі ұршықтың керектігін, құрылысын және қандай ағаш түрлерінен жасалуын сұрау.

Ұршық жүннен шуйкелеп жіп иіруге арналған құрал. Қазақстан аумағында ұршықты шаруашылық қарекеттерде пайдалану неолит заманынан басталады. Әсіресе, қола дәуіріндегі ескерткіштерден басы арнайы қыштан құйылған ұршық қалдықтары көптеп табылған. Ежелгі Шығыс елдерінде де қол ұршығы пайдаланған. Дәстүрлі қазақ қоғамында ұршық мал өнімдерін пайдаланудағы басты еңбек құралдарының бірі болды. Ол – мұрындық (сірге, ағаш) басы мен саптан тұрады.

Агаш, мүйіз, құс, тас, сүйек (түйе мен өгіздің ортан жілігінің айдар басы), қорғасын сияқты материалдардан жонып жасалған. Ұршықтың басы дөңгелек немесе жартышар тәрізді болады. Оның ортасына сап өткізетін тесігі орналасады. Сабы ұршық басынан 3-4 см шығып тұрады, оған жіп жүретін иретілген ойық жол жасалынады. Кейде басына бір елі қашықтықтан соң мұрындық (ши, шырпы) орналастырылады. Мұрындық немесе иретілген ойық жол жіптің сіргеде біркелкі болып жинақталуына септігін тигізеді. Ұршықпен қап, дағар, алаша, басқұр, терме бау,шекпен т.б. тұрмыстық бұйымдар мен киім-кешектерге арнап жіптер иірілген. Аз жіп иіруге арналған ұршықтың басы жеңіл, сабы қысқа етіп жасалады. ХVІІІ ғасырдың 2-жартысында тоқма өндірісінде иіру, ширату және тегістеуіш машиналар қолданыла бастады. Бұл ұршық табиғи мақта, жүн, зығыр және химиялық талшықтарға арналған болып ажыратылады.

Ұршыққа арналған ертегілер, қысқа өлең шумақтары және аңыз әңгімелерден де ұршықтың қадір-қасиетін көруімізге болады.

Ұршық
Ағаш едің құрма өскен,
Ұршық болдың шуда өскен.
Бір қалыпта тұрмақ жоқ
Шығармалық мұны естен.

Ұршығым, сені қолға алам,
Ұршығым ұшқыр нар тайлақ.
Жез бұйдалы – желмаям
Желмаям, желші нар тайлақ.

Ұршыққа арнайы қап, яғни ұршыққап тігіп, іліп қоюға болады. Себебі, кез келген жерге қоймай, оны іліп қоюға арналған.

Сергіту сәті:

Сарамандық жұмыс:

Оқушыларды қауіпсіздік ережесімен таныстыру.
Қажетті құрал-жабдықтар: қарындаш, қайшы, сызғыш, циркуль, ине-жіп, мата, біз, қол бұрғы, қыл ара,зімпара қағазы т.б..

Жұмыстың барысы:
Оқушылардың жұмыс істеу қабілеттері бір деңгейде болғандықтан бәріне бірдей жұмыс беріледі.
Ұршықтың жасалу жолдарын тақтадағы кезең бойынша жасалған үлгі плакаттардың және технологиялық картаның көмегімен түсіндіру – көрсету арқылы ары қарай жалғастырылады.
Қорытынды:
Аяқталған жұмыстарға баға қойылып, оқушылардың білімін тексеру үшін мынадай сұрақтар беріледі.
1. Ұршықты қандай бұйымнан дайындайды?
2. Қандай ағаш түрлерінен жасайды?
3. Ұршық неше бөліктен тұрады?
4. Ұршық не үшін керек?
a) Үйге тапсырма
б) Жұмыс орнын тазалау, жинастыру.
Категория: Технология | Добавил: Яло (2015-03-12)
Просмотров: 3032 | Комментарии: 1 | Рейтинг: 2.2/4
Добавлять комментарии могут только зарегистрированные пользователи.
[ Регистрация | Вход ]
Четверг, 2024-03-28, 9:22 PM
Приветствую Вас Гость

Форма входа

Категории раздела

Русский язык и литература [1611]
Школьный психолог [547]
История [783]
Опыт [554]
Научная кафедра [234]
Воспитание души [262]
Мастер-класс [251]
Семья и школа [201]
Компьютер-бум [271]
Английский язык [875]
Великие открытия [30]
Университет здоровья [142]
Математика [1278]
Химия [406]
Классному руководителю [701]
Биология [612]
Думаем, размышляем, спорим [113]
Казахский язык и литература [1894]
Краеведение [108]
Начальная школа [4177]
Беседы у самовара [26]
Мировая художественная культура [49]
Новые технологии в обучении [409]
Сельская школа [84]
Профильное обучение [89]
Демократизация и школа [34]
Физика [323]
Экология [198]
Дошколенок [1768]
Особые дети [330]
Общество семи муз [66]
Школа и искусство
Уроки музыки [668]
Авторские разработки учителя музыки СШ № 1 г. Алматы Арман Исабековой
География [494]
Мой Казахстан [248]
Школьный театр [84]
Внеклассные мероприятия [1275]
Начальная военная подготовка, гражданская оборона, основы безопасности жизнедеятельности [107]
ИЗО и черчение [233]
Физическая культура [591]
Немецкий язык [61]
Технология [321]
Самопознание [445]
Профессиональное образование [133]
Школьная библиотека [93]
Летний лагерь [26]
Дополнительное образование [70]
Педагогические программы [24]

Социальные закладк

Поиск

Друзья сайта

Академия сказочных наук

  • Теги

    презентация Ирина Борисенко открытый урок информатика флипчарт животные новый год 9 класс 5 класс творчество Казахские пословицы проект конспект урока 6 класс физика язык класс педагогика стихи Казахстан математика урок праздник наурыз познание мира музыка доклад программа литература география природа сценарий семья воспитание классному руководителю осень игра казахский язык и литература викторина Начальная школа тест конкурс ИЗО внеклассная работа литературное чтение Русский язык 3 класс технология воспитательная работа сказка Здоровье Оксана 8 марта искусство независимость английский язык психология учитель 3 класс биология статья внеклассное мероприятие классный час ЕНТ выпускной школа 1 класс Русский язык ЕГЭ тесты химия начальные классы Дети экология Дошкольники любовь разработка урока казахский язык самопознание Английский родители br конспект спорт критическое мышление патриотизм дружба дошколенок История обучение тренинг разработка 7 класс физическая культура игры КВН занятие детский сад физкультура Абай коучинг

    Статистика

    Рейтинг@Mail.ru