Коллеги - педагогический журнал Казахстана
Наша библиотека
| Главная » Файлы » В помощь учителю » Начальная школа |
Орманның пайдасы мен оны қорғау
| [ Скачать с сервера (19.2 Kb) ] | 2014-01-14, 9:08 AM |
| Бастауыш сынып мұғалімі: Сейпулаева Алма Адиевна 4 сынып. Дүниетану пәні Алматы облысы, Іле ауданы, Чапаев ауылы, №10 орта мектеп Сабақтың тақырыбы: Орманның пайдасы және оны қорғау. Сабақтың мақсаты: 1. Орманның пайдасы, ол еліміздің байлығы екенін түсіндіру. 2. «Орман қорғаушы», «Орман шаруашылығы» туралы ұғымды кеңейту. 3. Экологиялық тәрбие беру. Көрнекілік: Жануарлар мен өсімдіктер суреті, оқушылардың дайындаған рефераты, «Негеш», «Тау мен дала елі», «Ақсу Жабағылы қорығы» кітабы, магнитті тақта, Қазақстанның картасы, оқулық, әдістеме, т.б. Сабақ түрі: аралас сабақ 1.Ұйымдастыру кезеңі. а) Оқушылардың сәлем беруі. ә) Кезекші арқылы оқушыларды түгендеу. б) Бүгін айдың қай күні? Тақтаға жазу. 2.Үй тапсырмасын тексеру кезеңі. а) Қазір бізге қандай сабақ? Қазір бізде дүниетану сабағы. Үйге қандай тапсырма берілді? Орман-тоғай өсімдіктері мен жануарлары. Әр оқушы қалаған өсімдіктері мен жануарларына көбірек тоқталып реферат жазуы керек. Ал оқушылар жауап беруге дайынсыңдар ма? Ия , ия. Жақсы. Орман-тоғай өсімдіктері мен жануарлары. Алдымен орман мен тоғайға тоқталып өтейік. Орман дегеніміз не? Тоғай дегеніміз не? Орман дегеніміз неше түрлі ағаштардан, бұтақтардан, жеміс-жидектерден тұратын, саңырауқұлақтардан, мүктерден т.б. тұратын – жасыл мемлекет. Ал тоғай дегеніміз адам жүре алмайтын, ит тұмсығы батпайтын ағаштардан, бұталардан, шөптерден тұратын жасыл ел. Енді онда өсетін өсімдіктер мен жануарларға тоқталайық. Сұрақ-жауап. Жансая, қайың туралы мәлімет береді. Сымбат, терек туралы. Адина, тиін туралы. Арлан, тоқылдақ туралы. Инабат, қасқыр туралы. Нүрилә, көгершін туралы. Алина, итмұрын туралы. Ақерке, күреңот туралы мәліметтер беріп, жасаған реферат, салған суреттерін магнитті тақтаға ілдіру. Ия, балалар, орман-тоғайда өсетін, өмір сүретін өсімдіктер мен жануарларғажақсы дайындалыпсыңдар. Сұрақ. Олар неге орман-тоғайда өседі? Өйткені орман-тоғайда өсімдіктердің өсуіне қолайлы жағдайлар жеткілікті, оның топырағы құнарлы, ылғалы мол, топырағы қыста тоң болып қатып қалмайтын жағдай бар. Жануарлар да өздеріне мол азық, ыңғайлы баспана табады. Сондықтан орман мен тоғайдағы тіршілік алуан түрлі. Орман-тоғайдағы тіршіліктің алуан түрлі болғаны соншалықты олардың кейбіреуі (ерекше сирек кездесетіні) Гиннестің «Қызыл кітабына» енгізілген. Енді мен сендерге солардың суреттерін көрсетіп, аттарын атайын. Қызғалдақ, жолжелкен, таушыршасы, жабайы долана, арша, майқарағай, бірқазан, қоқиқаз, көксуыр, сілеусін, суыр т.б. көптеген жануарлар мен өсімдіктер. Енді біз осы орман туралы білімімізді толықтырайық. Біздің бүгінгі жаңа сабағымыздың тақырыбы: «Орманның пайдасы және оны қорғау» орманның шаруашылық және адам өмірі үшін маңызы зор. Ол көмір қышқыл газын сорып, оттегін шығарады. Орманның пайдасы: дәрі-дәрмектер, үй жиһазы, музыкалық асапаптар, оқулықтар, құрылыс материалдары, газет-журналдар, уйлер, қоралар, көпірлер, ағаш вагондар, кемелер, қайықтар, табиғи жолмен алынатын маталар. Бір сөзбен айтқанда, шаруашылықта орман өнімін пайдаланбайтын бірде бер сала жоқ. Мәтінді оқу, мәтінмен жұмыс жүргізу. Орманның түрлері: Аралас, еменді, қайыңды, шыршалы, қарағайлы. Яғни, олардың аты қалай аталса, онда өсетін ағаштар да бірынғай сондай болады. Көптеген орман-тоғайларымыз әскери қамалдар мен қалалар салуға байланысты құрып кетті (Алматы маңы). Тың және тыңайған жерлерді игеру жылдарында (1954-1957) бір ғана тыңды игеру аймағында 60миллион гектардай жердегі орман-тоғайлар оталған. Орманда қорғау үшін рейд жасау, топтар құру, орман шаруашылығының қызметін көбейту, жағдайын жасау, от жақпау, кесуге жол бермеу, суару, қураған ағаштарды отау, қамқорлық жасау, әктеу, қоқыс төкпеу керек. Еліміз іргетасы берік, дамыған әлемдегі 50-елдің қатарына қосылуға дайындалуда. Ол үшін не істеуіміз қажет? Кім өз үлесін қосады? Яғни бізге. Өз өміріміз мәнді де, сәнді өту үшін табиғатқа қамқорлық жасау қажет. Орманға саяхат кезінде табиғатты аялай білген дұрыс. Қоқыс қалдырмауға, отты арнайы жерге жағуға, кетерде сөндіріп кетуге баулу. Осылайша орманның табиғи күйін сақтауға шақыру. Қазір елімізде мемлекет ағаш кесуді қатаң бақылауға алған. Мысалы: жаңа жыл шыршасында өсіп келе жатқан шыршаларды кесуге тиым салында. Оның орнына жасанды шырша қоюды талап етуде. Кесілген ағаш орнына жас шыбықтар егілуде. Орманды жерлерде қорықтар ұйымдастырылуда. Оларға ағаш кесуге, жануарларды аулауға қатаң тиым салынған.алматы, Ақсу-Жабағылы, Наурызым қорықтарында мыңдаған жерлерді ормандар алып жатыр. Өте сирек кездесетін өсімдіктер мен жануарлар «Қызыл кітапқа» енгізілген. Оларды тағы да еске түсіре кетейік: жабайы долана, жабайы алмұрт, арша, майқарағай т.б. өсімдіктер, қара кірпі, көксуыр, құндыз, қызыл қасқыр, сусар, сілеусін, барыс, арқар, қоқиқаз, ұлар, ақтырна, лашын т.б. жануарлар. Егер оларды қорғамайтын болсақ мүлдем жойылып кетеді. Балалар, біздің еліміз алдына қандай мақсат қойып отыр? | |
| Просмотров: 5421 | Загрузок: 346 | | |
Пятница, 2024-04-26, 8:22 AM
Приветствую Вас Гость
Приветствую Вас Гость
Форма входа |
|---|
Категории раздела | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Социальные закладк |
|---|
Поиск |
|---|
Друзья сайта |
|---|
Теги |
|---|
Статистика |
|---|