Коллеги - педагогический журнал Казахстана

Наша библиотека

Главная » Файлы » В помощь учителю » Классному руководителю

Жүсіпбек Аймауытовтың « Әнші» әңгімесі
[ Скачать с сервера (89.0 Kb) ] 2013-02-10, 9:01 PM
КММ «№47 ЖАЛПЫ ОРТАБІЛІМ БЕРЕТІН МЕКТЕП»

Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі
Ошақбаева Индира Еркінқызы

Сыныбы: 7
Әдебиет
Сабақтың тақырыбы: Жүсіпбек Аймауытовтың « Әнші» әңгімесі
Сабақтың мақсаты: Жүсіпбек Аймауытовтың « Әнші» әңгімесін талдау
Білімділік: әңгіменің тақырыбы мен идеясын ашу, әнші бейнесін талдау;
Дамытушылық: логикалық ойларын дамыту, өз ойларын дамыту, өз ойын еркін жеткізе білуге дағдыландыру;
Тәрбиелік: өнерді сүю, әнге құштарлық, өнер адамдарына деген көзқарасты қалыптастыру, өнер құдіретін сезінуге тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: СТО Түсіндіру, өзара талқылау, ізденушілік.
Сабақтың типі: жаңа сабақ.
Сабақтың көрнекілігі: тірек – сызба, түсіндірме күнделігі
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі: сәлемдесу, оқушыларды түгендеу, сабаққа даярлықтарын тексеру.
Сегіз қырлы, бір сырлы
Мен Жүсіпбектей шебер жазушыны
бұрын- соңды көрген емеспін.
Б.Майлин
Жаңа сабақ:
- Жүсіпбек Аймауытов кім?
І. Топтастыру

ақын прозаик драматург

әнші Жүсіпбек Аймауытов сазгер
кім?

ғалым журналист – публицист психолог

ІІ Қаламгердің өмірі мен шығармашылығына сатылай кешенді талдау

Қаламгердің аты – жөні:Ж.Аймауытов
Туған жылы:1889ж
Туған жері: Павлодар облысы, Баянауыл ауданы, Қызылту атырабы
Ең алғаш алған білімі: ауыл молдасынан
Баянауылда, Павлодарда оқыған оқу орны:орыс-қазақ мектептері
Семейдегі оқу орны: мұғалімдер семинариясы
Атқарған қызметі: «Қазақ тілі» газетінің редакторы
Шоқтығы биік шығармасы: «Ақбілек» романы
Оның басты кейіпкері: Ақбілек
Тақырыбы: ХХ ғасырдың 20-жылдарындағы қазақ ауылының саяси-
әлеуметтік ахуалы
Идеясы: мезгіл мінезінің сипаты
Өмірден өткен уақыты: 1931 ж
ІІІ Қаламгердің шығармаларын еске түсіру

«Елес» «Әнші» «Боранды болжаған әулие»



Қаламгердің қандай
«Бетім – ау, құдағи ғой» , шығармаларымен «Қартқожа»
таныссыңдар?

«Ақбілек» «Күнекейдің жазығы» «Нұр күйі» поэмасы
І Ж. Аймауытовтың «Әнші» әңгімесіндегі жазушы шеберлігі

Әнші

Жетішатыр қаласы
Әншінің өрелі әншілік өнері
Наурыз мерекесінде
Әмірқан – көпшіл әнші
Ақтамақ хикаясы

Сұңқылдаған көмейі сыбызғының үніндей...
Әмірқан әні
Әншінің адамгершілік қасиеттері
Сүйе де сүйсіне білетін үлкен жүрек иесі
Қала тұрғындары -ның әлеуметтік айырмашылық-тары

Әміре Қашаубаев туралы деректер

1888 жылы бұрынғы Семей губерниясының Дегелең болысына қарасты Атан ауылында дүниеге келген. Әкесі Қашаубай мен анасы Тойған өмірлері кедейлікпен, жалшылықпен өткен адамдар болыпты.
Әміренің сахнада жұрт алдында шығып ән айту кезеңі 1919 – 1920 «Ес – Аймақ» қоғамының сауық кештерінен басталған.
Одан әрі Орынбор қаласына шақыртылып өнер көрсетеді. 1925 жылы Париж қаласында өнер көрсетіп, әлемге атағы әйгілі болады. Ол орындаған әндер: «Ардақ», «Ағаш аяқ», «Балқадиша», «Гауһар қыз», «Дударай», «Қорлан», «Қызыл бидай», «Үш дос». т.б
Әміре ән шырқауымен қатар спектакльге қатысып, рольдерде ойнаған. 1928 жылы қазақтың музыка театрының солисі болды. 1934 жылы дүниеден өтеді.
СӨЗДІКПЕН ЖҰМЫС
№ Мәтіндегі түсінуге ауыр сөздер. Түсіндірме сөздікпен жұмыс.
1 Бержабай Өзеннің бір жағынан екінші жағына жүк, адам тасушылар.
2 Қашаба Тарантас, жеңіл арба.
3 Шүлеңгір Мырзасыну деген мағына.
4 «Бордақы байлар» Семіздік, күйлі деген мағынада.
5 Құжыра Үй, баспана.
6. Шәулі Қыранның аналығы.
Мәтінге композициялық талдау

Оқиғаның басталуы – -Жетішатыр қаласының тұрмыс-тіршілігі
Оқиғаның дамуы – -Қымыз ішкен жастардың Әмірқанмен кездесуі
Шиеленісуі – -Наурыз мерекесі.Әмірқан-театр сахнасында
Шарықтау шегі – - Әмірқан басынан кешірген бір оқиға
Шешімі – -Ән тәңірісінің құдіретті әні

Мәтінмен жұмыс
Мәтін Өз пікірім
Әншілердің көбі түр шығарам деп, әуре болады. Жақсы әнді бұзып жібереді. Бет – аузын тыржитып, зорланып, күшеніп отырып салған ән бола ма? Әнді еркіне жіберіп, қысылмай салған ғой қызығы. Әншілердің көбі не мақтан үшін, не мал табу үшін айтады. Зорланып айтқан ән дұрыс шығама? Ән салу көңілден ғой... Мен өзім көңілденбесем, жақсы айта алмаймын, айтқымда келмейді.


Мәтінге сатылай кешенді талдау

Шығарманың аты: «Әнші» әңгімесі
Тақырыбы: ән,өнер,ғұмыры әнмен өткен өнер адамының өрелі биігі
- Жанр түрі:проза (әңгіме)
Идеясы:ән құдіретін таныту
Кейіпкерлері:Әмірқан, Шәкет, Ақтамақ,студент жастар,ұрылар
Басты кейіпкердің прототипі: Әміре Қашаубаев
Туған жылы:1888ж
Өнері:әншілік,артистік,актерлік
Әдеби – теориялық ұғымдар:
1.Теңеу:атқан таңдай, шайдай,сыбызғының үніндей,асқар тауындай,күзді күнгі дауылдай,тас бұлақтың суындай.
2.Портрет:
Әмірқан-кісіге тез үйір болатын,жолдасқа жанын қиятын жігіт.
Ақтамақ-үріп ауызға салғандай жұтынып тұрған сұлу.
Тәрбиелік мәні: әңгімені оқи отырып, ән өнерінің құдіретін түсінеміз. Оқушыны ән өнерін,өнер адамдарын бағалауға тәрбиелейді.
Сұхбат сәті
Жазушының «Әнші» әңгімесін жазудағы түпкі ойы не?
Әңгімеден қандай әсер алдыңдар?
Болжам жаса және дәлелде.
Кесте 4 - Ұқсастық пен даралық кестесі.
Ж.Аймауытов Ә. Қашаубаев

Кесте 5 - «Әнші» әңгімесінің композициясы.
Р/с Әңгіменің композициялық жоспары Көркемдік әдіс Суреттеу тәсілі Әңгіменің поэтикалық элементтері
1 Жетішатыр қаласы Реализм Баяндау
2 Қымызханашылар әңгімелесу Теңеу, метафора
3 Әншімен кездесу,өнерін тамашалау Реализм Мінездеу Теңеу, метафора
4 Наурыз мейрамын өткізуге дайындық Баяндау Теңеу
5 Әмірқанның әні Суреттеу Теңеу
6 Әмірқанмен достасу Баяндау Теңеу
Қорытынды: Жетішатыр қандай қала?
______________________________________________________________________
Бұл қала қазір қалай аталады?
______________________________________________________________________
Кестені толтыр:№6
Әңгіменің негізгі кейіпкерлері Мінездеме


Жүсіпбек Аймауытов – қазақтың ән өнерін жоғары бағалай білетін талғампаз жан. Ол әнді сүйіп өсті, өзі де ән айтудан әсте жалыққан емес. Сондықтан да ән мен әнші тақырыбы – жазушы ұлылығының айғағы десекте болады.
- Әміре Қашаубаев - ән асқары, қазақ өнерінің жарық жұлдызы, ұлттық мақтанышымыз. «Бұратана» саналған қазақ халқының бай өнері мен жоғары мәдениетін барша халыққа паш етті. Франция секілді өркениетті елге өнеріміздің құдіреттілігін мойындатты. Сол үшін де қазақ халқы Әміре сынды ұлы тұлғасын ешқашан ұмытпайды.
Үйге тапсырма «Әнші» әңгімесіне әдеби теориялық талдау
Сөз төркінін тану
Түсіндірме күнделігін толтыру, Кейіпкер бейнесі

Мәтіндегі сөз
Менің түсінігім
Жөпшеңді
Орамал тастады
Таң асып тұрған
Жанымен қош айтысу
Қоржынбасы



Бағалау
Категория: Классному руководителю | Добавил: OnE_SouL
Просмотров: 12298 | Загрузок: 676 | Комментарии: 1 | Рейтинг: 4.2/18
Добавлять комментарии могут только зарегистрированные пользователи.
[ Регистрация | Вход ]
Суббота, 2025-01-11, 0:47 AM
Приветствую Вас Гость

Форма входа

Категории раздела

Психология [194]
Педагогика [338]
Математика [864]
Физика [274]
История [385]
Классному руководителю [571]
Русский язык и литература [770]
Физическая культура [246]
Английский язык [456]
Искусство [204]
Родительский совет [19]
Биология [360]
Информатика [398]
Начальная школа [2040]
Мой Казахстан [258]
Технология [147]
Самопознание [197]
Технология труда [66]
Персональная рубрика учителя технологии труда Шукурова Суюнгали Сагинтаевич. Западно-Казахстанская область,Жанибекский район,СОШ имени Т.Жарокова
НВП и ОБЖ [47]
Профессиональное образование [180]
Дошколенок [574]
География [142]
Школьная библиотека [55]
Казахский язык и литература [642]
Химия [54]

Социальные закладк

Поиск

Друзья сайта

Академия сказочных наук

  • Теги

    презентация Ирина Борисенко открытый урок информатика флипчарт животные новый год 9 класс 5 класс творчество Казахские пословицы проект конспект урока 6 класс физика язык класс педагогика стихи Казахстан математика урок праздник наурыз познание мира музыка доклад программа литература география природа сценарий семья воспитание классному руководителю осень игра казахский язык и литература викторина Начальная школа тест конкурс ИЗО внеклассная работа литературное чтение Русский язык 3 класс технология воспитательная работа сказка Здоровье Оксана 8 марта искусство независимость английский язык психология учитель 3 класс биология статья внеклассное мероприятие классный час ЕНТ выпускной школа 1 класс Русский язык ЕГЭ тесты химия начальные классы Дети экология Дошкольники любовь разработка урока казахский язык самопознание Английский родители br конспект спорт критическое мышление патриотизм дружба дошколенок История обучение тренинг разработка 7 класс физическая культура игры КВН занятие детский сад физкультура Абай коучинг

    Статистика

    Рейтинг@Mail.ru