Тақырып «Қазақстан» Ойынның мақсаты: 1. «Қазақстан» тақырыбы бойынша білгенді кайталау, умытқанды еске түсіру. 2. Оқушылардың мемлекеттік тіліне деген қызығушылығын жүзеге асыру. 1. Кіріспе сөз. Мұғалім:- Балалар, 16- желтоқсан күні Қазақстан өзінің төл мерекесі- тәуелсіздік күнін тойлайды.Бұл біздің атабаба -ларымыздың үш жүз жыл бойы аңсаған арманы, қуанышы,үміті. Сендер бақытты, тәуелсіз, егеменді мемлекеттің азаматтарысыңдар. Бұрын Қазақстанды, қазақтарды ешкім біле бермейтін. Тек тәуелсіздіктің арқасында ғана қазір Қазақстанды барлық ел біледі. Сендер тәуелсіз елде 19 жыл өмір сүріп келесіңдер.Ел, жер,оның халқы , әдет-ғұрыптарытуралы көп естідіңдер, оқыдыңдар. Бүгін біз «Қазақстан» тақырыбы бойынша білгенді қайталап,ұмытқанды еске түсіріп көрейік. 1 «Ассоциация құру» байқауын бастайық. «Қазақстан» деген сөзді естігенде сендер қандай ассоциацияларды көз алдарыңа елестетесіңдер.Ол үшін сендер 3 топқа бөлініп, 3 минут ішінде осы сөзге ассоциациялар жазыңдар. Әрі тез, әрі дұрыс орындаған топ жеңімпаз атанады. Сонымен «Қазақстан-бұл ...» Мысалы: 1топ 2топ-Киіз үй, қобыз,бешбармақ «Хабар» Н.Назарбаев Астана Алматы 3топ- Абай,бәйге, Медеу және т.б Медеу және т.б Медеу және т.б Келесі байқау «Дұрыс па, бұрыс па ?» деп аталады. Мен өз ойымды айтамын , сендер дұрыс болса қол шапалақтаңдар, бұрыс болса аяқтарыңмен тарсылдатыңдар. 1 Бәйгі- қазақтың ұлттық ойыны. 2 Бешбармақ - француздардың ұлттық тағамы. 3 Наурыз- Шығыс қазақтардың мейрамы. 4 Хачапури- қазақтың ұлттық тағамы. 5 Илья Муромец – қазақтың батыры. 6 Масленица мейрамында орыстар бауырсақ пісіреді. 7 Түйелер тікенекті сүйсініп жейді. 8 Қымызды сиыр сүтінен жасайды. 9 Мектепте біз дұрыс жазуға, оқуға үйренеміз. 10 Наурыз- күз айында басталады. 11 Әлибек Дінішев- Италиянің әншісі. 12 Семей жері Абай, Шәкәрімнің, Мұхтардың Отаны. 13 Абай Құнанбаев – орыстың ұлы ақыны. 14 Қазақстанның астанасы- Алматы. 15 Қазақстан- біздің Отанымыз 3 Келесі байқау «Мың бір мақал» деп аталады. Әр халықтың өзіне тән мақал – мәтелі болады. Қазір мен орыс халқының мақалдарын айтамын, ал сендер осыған ұқсас қазақтың мақалдарын табыңдар. Мысалы: Язык до Киева доведет.( Сұрай, сұрай Меккеге жетесің) 1 Заставь дурака богу молиться, он и лоб расшибет.( Шаш ал десе, бас алады) 2 Ласковое слово и кошке приятно.( Жылы, жылы сөйлесең, жылан інінен шығады) 3 Слово не воробей, вылетит,не поймаешь.( Айтылған сөз- атылған оқпен тең). 4 Нет дыма без огня.( Жел болмаса, шөптің басы қимылдамас) 5Словом и убить можно.(Жыланның уы тісінде, адамның уы тілінде) 6 Не рой яму другому сам в нее попадешь.( Біреуге ор қазсаң, өзің сонда түсерсің). Жақсы, енді берілген мақалдың алғашқы сынары айтылады, екінші сынарын ойынға қатысушылар айтады. 1 Кісі елінде сұлтан болғанша ,...( өз елінде ұлтан бол) 2 Отансыз адам - ...(ормансыз бұлбұл) 3 Туған жердей жер болмас,....(туған елдей ел болмас) 4 Уақыт алтыннан ...(қымбат) 5 Жердің сәні- егін,...(ердің сәні-білім) 6 Кітап оқығандікі-...(білім тоқығандікі) 7Тіл жоқ жерде,...(үлт жоқ) 8 Жаман сөз жылытады,...(жақсы сөз жұбатады) 9 Піл көтермегенді,...(тіл көтереді) 10 Тіл сүйексіз болса да,...(өзі сүйектен өтеді) Мұғалім:- Балалар, сендер ән айтқанды ұнатасыңдар. Өздеріңе ұнаған әр халықтың әндерін келістіріп, аударып айтып жүресіңдер. Келесі байқау «Әнді тап» деп аталады. 1Жел теңізден соқты Жел теңізден соқты Сен маған айттың Сен маған айттың Енді келмеймін Енді келмеймін (Ветер с моря дул) 2 Шөпте шегіртке отыр Шөпте шегіртке отыр Тіпті қияр сияқты Жап-жасыл ол болады ( Кузнечик) 3 Орманда шырша туды Орманда ол өсті Қыста да, жазда да шыршамыз, Жап- жасыл болады. ( Елочка) 4 Айтады, жолын болмайды, Қара мысық оны кессе. Ал әзіргі, керісіңше Тек мысыққа жол болмайды. (Черный кот) 5 Мені өзіңмен бірге шақыр Қатал қара түнмен келемін Мен сенің соңыннан барамын Жолда қиындық кездессе де. (Позови меня с собой) 6 Мен деген сен, сен деген мен Енді бізге ешкімнің керегі жоқ. Қазір өзімде бардың бәрін Мен тек жалғыз саған беремін. (Я- это ты, ты-это я) Әр адамның есімі нені білдіреді, оның шығу тарихы неге байланысты болғаныда әркімді де қызықтырады. Бұл жөнініде сендер әке- шешелеріңнен, апа- аналарыңнан сұрастырған шығарсыңдар. 1Красивая как луна- 2 Лунная душа- 3 Шелк- 4 Луч света- 5 Торжество – 6 Ласточка- 7 Надежда- 8 Утренняя звезда- 9 Лунный свет- 10 Жемчуг- 12 Красивая- 13Чернобровая- 14Золотоволосая- 15Любовь- 16Будь мужественным- 17Гражданин- 18Вольный- 19Справедливый- 20Великодушный- 21Драгоценный предмет- 22Гранат- 23Глаза как у верблюжонка- 24Лучезарный повелитель 25Прозрачная- Қазақтын есімдері бір түбірге бірнеше қосымшалар қосылу арқылы жасалады.Ай,Гүл,Ер-ден басталатын көптеген есімдер бар. Енді сендер топқа бөлініп, жазыңдар. Мысалы: 1топ. Ай. 2топ.Гүл. 3топ.Ер. Айдана Гүлнар Ернар Байқау аяқталған соң жеңімпаздар анықталып марапатталады.Міне, бүгінгі сабақты қорытындылай келе, қазақ тілінің болашағы сендердің қолдарында.
|