Главная » Файлы » В помощь учителю » Психология |
[ Скачать с сервера (17.4 Kb) ] | 2012-02-21, 8:21 AM |
ШҚО Тарбағатай ауданы Қызыл кесік ауылы «Би Боранбай атындағы орта мектебі» мемлекеттік мекемесі Мектеп психологы Разина Лизат Мен және менің мамандығым Адам жанын түсіне білу, оны зерттей білу- үлкен өнер. З. Фрейд «Армансыз адам- қанатсыз құспен тең» -дегендей, оқушылар мектеп бітірген соң, өзі армандаған бір мамандықтың иесі болады. Жас жеткіншектер мамандық таңдауда қателеспеуі керек. Мамандықты дұрыс таңдай білген адам: «Мамандығым – мақтанышым»- дей отыра, сол мамандықтың қыры мен сырын меңгеріп, шыңына жете білу керек. Мамандық- жай күнелту, ақша табу емес. Әр адам өз мамандығына рухани күш алып, еңбектің рахатын көреді. Адам атақ-абыройға кенеледі. Кез келген адамнан шеберлікті, қажымас қайратты, еңбектенуді керек етеді. «Ұялмаған әнші болады; Ерінбеген етікші болады»,- деген халқымыздың даналық сөзі бар. Тіпті етікші болсаң да, өз ісіңнің шебері бол. Міне, осынау ХХІ ғасыр дәуірінде қым-қуыт, адамы мен заманы көптеген өзгерістерге тап болған кезеңде психолог мамандығы қажет.Мектеп психологы, ең алдымен адамның ішкі жан дүниесін зерттейтін маман. Сол ортаға жақсы ахуал туғызып, күйзеліске ұшыраған адамдарға дұрыс бағыт-бағдар беріп, жол көрсету. Психолог адамның сырласы, адам жанының елшісі. Ата –баба дәстүрінен бастау алған жан-жарастығы мен жайсандығын әрі қарай жалғастыру, жас ұрпақ санасына қалыптастыру үшін ақын Шәкәрім сөзімен айтсақ, ар ғылымы мен ішкі жан сыры іліміне ерекше көңіл бөлінуі керек. Мектеп ұжымдарының зор табыстарға жетіп, береке бірліктерінің мықты болуына, оқушыларының сапалы білім алып, саналы тәрбиеде болуына мектеп психологтарының үлесі бар деп есептейміз. Еліміз егемендік алғаннан бері оқу тәрбие саласында көптеген өзгерістер енгізілді. Солардың бірі – өсіп келе жатқан жас ұрпақтарға дұрыс негіздерін беру және олардың психологиялық тұрғыда қалыптасу мәселесі де көрнекті орында тұр. Әрбір оқушыны жеке тұлға деп танып, ғылыми, рухани мұраларды игерген, шығармашылық ой-өрісі бар, компютерлік сауаттылығы мен ақпараттың мәдениеті қалыптасқан жастарды тәрбиелеу бүгінгі күннің ең негізгі мақсаттарының бірі. Халқымыз қашаннан еркіндікті аңсаған, ой еркіндігі бар, адал, арлы халық. «Басымнан дұшпан сөзін асырмаймын, дұшпан сөзі басымнан асып кетсе сен түгіл ханыңа да бас ұрмаймын» деген. Осында ұлт болашағы – балаларын да отбасында адалдыққа, еңбексүйгіштікке, батырлыққа, бауырмалдылыққа, береке , бірлікке тәрбиелеген, «баланы жастан» деген даналық сөзі бар. «Балаларға оқу-білім берілсін. Сонымен қатар сұлу мінез, әртүрлі өнермен өрілсін»,- деп Жүсіп Баласағұн айтқандай, тәуелсіз мемлекетіміздің тізгінін ұстайтын азаматтарды тәрбиелеуде ғасырлар бойы пайдаланып келе жатқан халықтың салт-дәстүр мен ұлттық тәрбие бүгінгі күнде де оқу - тәрбие саласында тиімді қолданылуда. Елбасымыз Назарбаев : «Рухы биік халықтың іргесі де берік, әлеуметі де қуатты , ынтымағы жарасты болады деп есептеймін. Өйткені ұлт тәрбиесі ұлттық рухпен тікелей байланысты екені хақ»,- деген. Ерте замандарда халқымыз балаларын дәстүр бойынша дуалы ауыз би шешендер мен көсемдердің, даналардың қасына отырғызып, сөздерін тыңдатқан. Бұл дана адамдардың жақсы қасиеттері жұғысты болсын деген ниеттен туған. Қазіргі таңда жас жеткіншектерге ұлттық тәлім берудің этнопсихологияның маңызы зор. Халық ауыз әдебиеті этнопсихологиямен өте тығыз байланыста. Дана Абай, ақындар Шәкәрім, Жүсіпбек, Мағжан, т.б. шығармаларынан байқауға болады. Әсіресе, Абайдың өлеңдеріндегі, қара сөздеріндегі даналық, қанатты сөздерді көп қолданылады. Мысалы, Абай психолог ақын ретінде қазіргі түсінік бойынша, жан деп адамның рухани күшін айтқан. Адамның білсем, үйренсем деген ой, сезім, тілек мүдделерін өсіру қажет, сол жолда қажымай, талмай еңбек ету керектігін түсіндіреді. Өзің үшін үйренсең, Жамандықтан жиренсең, Ашыларсың жылма жыл . Абай. Мектепке келген жас мамандармен кәсіби жағынан жетілдіру мақсатында психологиялық өркендеу ұзақ мерзімді тренинг жүргізіліп келеді. Оған қатысқан жас ұстаздар жұмыс істеу әдістерін үйренеді. Атап айтқанда: 1. Өзіндік психологиялық жұмыс ; 1. Әлеуметтік ортаға бейімделу, жұмыс уақытында шаршауды болдырмау,алдын -ала шаралар ұйымдастыру; 2. Оқушылармен сабақ беру кезінде тиімді әдістермен жұмыс жүргізе білу. 3. Оқушының ой-өрісінің даму деңгейін білу. 4. Жеке тұлғаны жан-жақты дамытуда үнемі назарда ұстау. Іс-тәжірибеде мектеп ұжым мүшелері мен оқушылар арасында жаңа заманға сай жаңа әдіс-тәсілдерді үнемі қолданыста болу керек. Сондай әдістердің бірі- «Өнер терапиясы». «Өнер терапиясының білім сапасына тигізетін әсері мол және керекті психологиялық қызметтер атқарады. Кедергілерді жою үшін қолданылатын -« Дөңгелек стол» ұйымдастыру. Бұл сабақ берудің алғашқы сатыларында мұғалім мен оқушылар арасында жағымды психологиялық орта қалыптастыру үшін қолданылады. Психологиялық жұмыс- адам жанымен жұмыс, адам ойымен, жеке тұлғамен жұмыс. Бүгінгі біздің қоғамда жаһандану үрдісімен келген қиыншылықтар көбейіп жатыр. Көгілдір экранды жаулап шетелдік фильмдер, түрлі діни бірлестіктер шетелдік арзанқол музыкасы т.б. жастарымызды улап жатқаны жасырын емес. Олардың бәрі жастардың көңіл күйіне, психикасына әсер етуде. Яғни, тәрбие жұмыстарындағы мәселелер бәрімізге ортақ. Бұндай келеңсіз істермен күрес жүргізу бірінші кезекте тұр. Халқымыз көне заманнан келе жатқан «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілерсің» даналық сөзін ұмытпауымыз керек. Ендеше сіз бен біздің жұмыстарымыз нәтижелі болып, жаңа табыстарға жетейік, сіздерге әрқашан да шығармашылық табыстар тілейміз, береке- бірлігіміз жараса берсін. | |
Просмотров: 25209 | Загрузок: 681 | |
Форма входа |
---|
Категории раздела | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Социальные закладк |
---|
Поиск |
---|
Друзья сайта |
---|
Статистика |
---|