Коллеги - педагогический журнал Казахстана
Наша библиотека
| Главная » Файлы » В помощь учителю » Биология |
Биологиядан емтихан материалы 9 сынып
| [ Скачать с сервера (25.7 Kb) · Скриншот ] | 2017-12-05, 6:47 PM |
| Солтүстік Қазақстан облысы Қызылжар ауданы «Пеньково орта мектебі» КММ Бейсембина Айгуль Хакимовна Химия және биология мұғалімі Биологиядан емтихан материалы 9 сынып Билет №1 1.Биология ғылым ретінде, оның жетістіктері, басқа ғылымдармен байланысы. Тірі нысандарды зерттеу әдістері. Адамның өмірі мен практикалық қызметінде биологияның рөлі. 2. Өсімдіктер патшалығы, оның басқа да табиғи патшалықтардан айырмашылығы. Қазіргі уақытта әлемде үстемдік ететін өсімдіктер тобын түсіндіріңіз. Тірі өсімдіктер немесе гербарий үлгілерді арасында осы топтың өкілдері табыңыз. 3. Адам ағзасындағы энергия алмасуының және трансформациялау туралы білімдеріңізді қолданып, гиподинамия, стресс, жаман қылықтар, шектен тыс тамақтану туралы ғылыми түсініктеме береіңіз. Билет №2 1.Тірі организмдердің белгілері. Жансыз табиғат органдарының тірі организмдерден негізгі айырмашылықтары. 2.Экологиялық (биотикалық) факторларының ағзаға әсері. Табиғаттағы бәсекелестік қатынастардың мысалын келтіріңіз және олардың мағынасын ашыңыз. Адам іс жүзінде бәсекелестіктің білімін қалай пайдаланады? 3. Ұйқы безін неге аралас бездерге жатқызатынын түсіңдіріңіз. Қандағы глюкоза мөлшерінің тұрақтылығын қалай сақтайды? Қант диабетімен ауырып қалмау үшін қандай шаралар қабылдануы тиіс? Билет №3 1.Табиғат бірлігі ретінде ағзалардың клеткалық құрылымы. Өсімдік және саңырауқұлақтар жасушаларын салыстыру. 2. Организмдердің түрлі экологиялық факторларға бейімделуі. Табиғатта паразиттік қарым-қатынастың мысалын келтіріңіз және олардың маңыздылығын ашыңыз. 3. Микроскоптың құрылымы мен онымен жұмыс істеу ережелері туралы айтыңыз. Билет №4 1.Жасуша - ағзалардың құрылымы мен қызметінің бірлігі. өсімдіктер мен жануарлар жасушаларын салыстыру. 2.Қыналар - симбиотикалық организмдер, олардың әртүрлілігі. Гербарий үлгілерді арасында қыналарды табыңыз. Сіз оларды қандай белгілер бойынша анықтадыңыз?Табиғаттағы симбиотикалық қарым-қатынастың басқа мысалдарын келтіріңіз және олардың маңызын ашыңыз. Келесі жоспра бойынша ақуыздардың маңыздылығын көрсетіңіз: қандай азық-түліктің құрамында бар, ішекте ас қорыту түпкі өнімдері, соңғы түпкі өнімдері, ағзадағы ақуыздардың рөлін. Балалар мен жасөспірімдердің тамақтануында ақуыздар неге болуы керек екенін түсіндіріңіз? Билет №5 1.Ч. Дарвин - эволюция ілімінің негізін қалаушы. Эволюцияның қозғаушы күші. 2. Саңырауқұлақтар патшалығы, олардан алынған өнімдердің , дәрі-дәрмектердің сипаттамалары. Сіз улы және жеуге арналған саңырауқұлақтарды қандай негіздер бойынша ажыратасыз? Саңырауқұлақпен улану кезінде қандай алғашқы көмек көрсету қажет? 3.Адам импульстің өлшеудің мақсаты. Импульс деген не? Ол қай жерде анықталады және импульс бойынша нені білуге болады? Өзіңіздің пульсіңізді санаңыз. Ауытқулар бар ма екенін анықтаңыз. Жауабыңызды түсіндіріңіз. Билет №6 1. Тұқымқуалаушылық және өзгерушілігі - организмдердің қасиеттері, органикалық әлемнің эволюциясындағы олардың маңыздылығы. Ген, генотип, фенотип. 2. Жабық тұқымдылардың үлгісіндегі өсімдіктердің классификациясы. 3. Адам қаңқасының тік жүру және жұмыс қызметі бойынша ерекшеліктерін ашыңыз. . Қалып бұзылулар, жұлын қисықтық және жалпақтандылық пайда болуын алдын алу шаралары қандай? Билет №7 1.Тірі ағзалардың химиялық құрамының ерекшеліктері. Органикалық заттар және олардың организмдегі рөлі. 2.Құстардың сыртқы және ішкі құрылымында ұшуға бейімделуі, көбейтілуі. Бейімделідің салыстырмалы сипатының қалай көрсетілетінің түсіндіріңіз. 3. Адам қаңқасының құрылымы мен функциялары туралы білімдеріңізді қолданып, білім, шығыңқылар, омыртқа, бас сүйегінің жарақат сынуы кезінде бірінші көмектің ерекшеліктерін атаңыз. Билет №8 1. Используя знания о строении и функциях мышц человека, объясните, почему тренировки повышают мышечную силу и выносливость, почему спортсменам запрещают примать допинг? 1. Түр, оның оның белгілері. Түрдің сан алуандығы. Сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген өсімдіктер мен жануарлар түрлері, оларды сақтау шаралары. Сіз ге белгілі сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген өсімдіктер түрлерін атаңыз. 2. Балықтардың сыртқы және ішкі құрылымындағы судағы өмірге бейімделуі, көбею. Адам оларды жасанды өсіру үшін балық туралы білімдерін қалай қолданады ? 3. Адамның бұлшық еттерінің құрылымы мен функциялары туралы білімдеріңді пайдаланып, жаттығулар бұлшықет күші мен төзімділігін неге арттыратынын түсіндіріңіз. Билет №9 1.Биосоциалды адам табиғаты. Әлеуметтік және табиғи қоршаған орта, оған адамның бейімделуі. 2. Бактериялар патшалығы, құрылымы және өмір сүру ерекшеліктері. Бактериялы аурулар, оларды алдын-алу. 3. Адам ағзасында дәрумендердің рөлін, оларды азық-түліктерде сақтаудың тәсілдерін ашып айтыңыз. Авитаминоза туралы не білесіз? Мультидәруменді қандай мақсатпен шығарады? Билет №10 1.Автотрофты тамақтану. Фотосинтез, оның мәні. 2. Жануарлар патшалығының сипаттамасы. Табиғаттағы жануарлардың рөлі. Эвгленану жасыл ботаниканы өсімдіктерге, зоологтар – жануарларға жатқызуын түсіндіріңіз. 3. Шартсыз және шартты рефлекстердің биологиялық мәнін түсіндіріңіз.Рефлекторлық доғаның (шартсыз рефлекс) диаграммасын жасап және ол қандай бөліктерден тұратынын түсіндіріңіз. Адамның шарасыз рефлекстеріне мысал келтіріңіз. Билет №11 1. Көбеюдің биологиялық маңызы. Көбею тәсілдері, оларды ауылшаруашылық өсімдіктер және жануарлар, микроорганизмдер өсіру тәжірібиесінде қолдану. 2. Омыртқалы жануарлар, олардың жіктелуі. Эволюция барысындағы сүтқоректілердің асқынулары. Жануарлар әлемі жүйесінде қарапайым түлкінің түр орнын көрсету. (тип, классы, жасағы, түрі). 3. Өкпедегі және ұлпадағы газ алмасуды, тыныс алу және қан айналым жүйесі байланысының ерекшеліктерін көрсету. Тыныс алу тоқтағанда алғашқы дәрігерлік көмек қандай? Билет №12 1. Агроэкожүйелер, олардың табиғи экожүйелерден айырмашылығы. Экожүйедегі адма іскерлігінің салдары. Экожүйені сақтау. 2. Жабықтұқымды өсімдіктер – Жердегі өсімдіктердің басым тобы. Жабық тұқымдылар класстары. 3. Адам ағзасындағы ішкі ортаның тұрақтылығын қолдаудағы тыныс алу органдары жүйесінің рөлін атаңыз. Тыныс алу органдарының аурулары. Тұмау, туберкулез ауруларынан өзіңізді сақтауға қандай алдын алу шаралары көмектеседі? Билет №13 1. Экологиялық мәселелер, олардың адам өміріне әсері (парниктік әсер, ормандарды кесу, қышқылдық жаңбырлар және басқа да әсерлер). 2. Эволюция барысында өсімдіктердің асқынулары, жабықтұқымдылардың классификациясы. Өсімдіктер әлеміндегі меруертгүлдің орнын анықтаңыз. (тип, классы, жасағы, түрі). 3. Иммунитет туралы білімді қолдана, адамға не себептен егулер және сарысулар егілетінін түсіндіріңіз. Ағзаның қорғаныс қасиеттерін қалай жоғарлатуға болады? Өзінді АҚТҚ – жұқпасынан және ЖҚТБ ауруынан қалай қорғауға болады? Билет №14 1. Биосфера – ғаламдық экожүйе, оның шекаралары. Биосфераның тірі заты. Биоалуан түрліліктің сақтауында адам рөлі. 2. Мәдени өсімдіктерді өсіру тәсілдері, оның ғылыми негіздемесі. Неліктен минералды тыңайтқыштарды қатаң түрде еңгізу және ашық аспан астында сақтау қажеттілігін түсіндіріңіз? 3. Адам ағзасындағы ішкі секреция бездерінің рөлін түсіндіріңіз. Эндокринді жүйе іскерлігінің жұмыстан шығуы неге әкеледі (қалқанша және бүйрекүсті) Билет №15 1. Экожүйедегі заттар алмасуы және энергияның алмасуы. Табиғаттағы органикалық заттарды өндірушілер, тұтынушылар және бұзушылар рөлі. 2. Бауырменжорғалаушылардың алуан түрлілігі, олардың жер бетінде өмір сүруге бейімділігі. Неліктен олар Жердегі үстем жағдайын жоғалтқандығын түсіндіріңіз? Жоғалған бауырмен жорғалаушыларды атаңыз, олардың жоғалу себебі неде. 3. Адам денсаулығын сақтайтын және бұзатын факторлерге ғылыми түсініктеме беріңіз. Қауіпті және жағымды әдеттер, олардың денсаулық жағдайына әсері. Неліктен соңғы уақытта салауатты өмір салтын жүргізу тиімді болып саналады. Билет №16 1. Жасушаның химиялық құрамы. Жасуша және ағза өмірінде судың және минералды заттардың рөлі. 2. Жануарлар – адам ауруларының қоздырғыштары және тасымалдаушылары. Энцефалит, безгек, дизентерия, қышыма ауруларын алдын алу. 3. Қан құрамы және тобы туралы білімде қолдана, қан құю және ұю мағынасына түсініктеме беріңіз. Неліктен талдауға қан үлгісін алғанда бірреттік құралдарды құралдарды қолдану қажет? Билет №17 1. Экожүйелер. Экожүйелер құрылымы. Экожүйедегі азық-түліктік байланыс. 2. Жануарлардың табиғаттағы және адам өміріндегі рөлі. Үй жануарлары. Жануарларды қорғау. Сирек кездесетін және жойылып бара жатқан жануарларды атаңыз. 3. Жүрек, қан тамырларының және қанайналым жүйесінің адам өміріндегі рөлі. Жүрек-қан тамырлары ауруларын алдын алу. Қан кетуде қандай алғашқы жәрдеи көрсету қажет? Билет №18 1. Адам қасиеттерін тұқым қуалау. Тұқым қуалайтын аурулар, оның себептері және алдын алу. 2. Өсімдіктердің алуан түрлілігі, биосфераның тұрақтылығын қолдаудағы оның маңызы. Өсімдіктердің түрлік сан алуандылығының қысқаруына байланысты себептер. Биосан алуандылықты сақтаудағы ботаникалық бақтардың, ұлттық парктардың, қорықтардың рөлі. 3. Ас қорту жүйесінің құрылысы және қызметі туралы білімді қолдана, ас қортудағы ферменттердің рөлін түсіндіріңіз, аспен улану, шек инфекцияларының алдын алу туралы айтыңыз. Неліктен соңғы уақытта гепатитпен ауыру көбейіп кетті. Өінді қауіпті ауырудан сақтау қажет? Билет №19 1. Органикалық әлем жүйесінде адам орны және рөлі, оның сүтқоректілермен ұқсастығы және ерекшелігі. 2. Буынаяқтылар, олардың алуан түрлілігі, табиғаттағы рөлі. Неліктен жәндіктер Жерде басым жағдайға ие болды. 3. Көру анализаторы, құрылысы және мағынасы. Көру ахуалдары, көз ауруларын алдын алу. Неліктен компьютермен жұмыс істегенде еңбек және демалыс кезеңін сақтау қажет. Билет №20 1. Тамақ, оның ағза өміріндегі мағынасы. Тамақтану бойынша ағзалардың айырмашылығы. 2. Омыртқасыз жануарлар, олардың алуан түрлілігі, түрлері, табиғаттағы рөлі, адамның шаруашылық іскерлігіндегі маңызы. Топырақты тыңайтудағы жауын құрттарының рөлін көрсетіңіз. 3. Есту анализаторы, құрылысы және мағынасы. Естудің бұзылуы, есту органдарының ауруларын алдын алу. Неліктен ұшақпен көтерінген және қонған сәтте құлақта аурулар болады және одан қалай арылуға болады. Билет №21 1. Тірі жүйелерді ұйымдастырудың алуантүрлілігі: жасуша, түр, экожүйе. 2. Өсімдіктер органдарының құрылысының және жұмысының байланысы (жабық тұқымдылылар мысалында). Өсімдік – тұтас ағза екендігін дәлелдеңіз. Егер картоп жапырақтары колорад қоңыздарымен желінген болса тұқымдарының массасы өсіді ме екендігін түсіндіріңіз. 3. Жүйке жүйесі бөлімдері: орта және перефериялық. Ми ауруларын қоздыратын қандай себептерді білесіз? Кейбір ми ауруларын қалай алдын алуға болады? Билет №22 1. Экология – ағзалардың және қоршаған ортаның байланысы туралы ғылым. Қазіргі жағдайда экологиялық білімнің мағынасы. 2. Саңырауқұлақтар – паразиттер, өсімдіктер ауруларын қоздырғыштар (трутовик, головня, спорынья және т.б.). Өсімдіктер үшін олардың зияны қалай көрінеді? 3. Зәршығару жүйесі, оның құрылысы және жұмысы туралы білімді қолдана, денсаулықты сақтауға зәр шығару ауруларын алдын алу шараларын түсіндіріңіз. Алкогольді және бақылаусыз дәрі-дәрмектерді қолдану бүйрекке қандай зиян келтіреді? Билет №23 1. Зат алмасу және энергия тасымалдау – тірі ағзалардың негізгі қасиеті. Энергетикалық және пластикалық алмасу, олардың байланысы. 2. Жануарлардың алуан түрлілігі – эволюция нәтижесі. Бір жасушалы және көп жасушалы жануарлар. Неліктен бір жасушалы ағзалар көп жасушалылармен бірге өмір сүреді. 3. Тері құрылысы және қызметі туралы білімді қолдана, киімге қойылатын гигиеналық талаптарды түсіндіріңіз. Жылу және күн сәулесі, үсікке тап болғандарға көрсетілетін көмек. Неліктен суық мезгілде бас киімсіз жүру зиянды? Билет №24 1. Ағзалардың алуан түрлілігі: бір жасушалылар және көп жасушалылар. Ұлпалар, органдар, органдар жүйесі, көп жасушалы ағза ретіндегі негізіндегі байланысы (өсімдік және жануарлар ағзалары мысалында). 2. Өсімдіктердің тамақтануы (минералды, ауа). Өсімдіктегі заттардың қозғалысы, оның себептері. Өсімдіктегі судың қозғалысыда тамыр қысымы мағынасын көрсететін мысал келтіріңіз. 3. Тыныс алу және шығару, денсаулық факторы ретінде атмосфералық ауаның механизмінің мағынасын түсіндіріңіз. Неліктен көмірқышқылы газымен улану қауіпті? Қандай алғашқы көмек көрсетуга болады? Билет №25 1. Тыныс алу – тірі ағзалардың бір қасиеттері. Энегрия алмасудағы оттектің рөлі. Өмір іскерлігі нәтижесінде тағамның құрылуы, олардың ағзадан шығуы. Тыныс алу гигиенасының ережелерін атаңыз. 2. Паразит құрттарының алуантүрлілігі, олардың ие ағзасындағы бейімділігі. Паразит-құрттармен жарақаттанбау үшін қандай алдын алу шараларын қолдану қажет? 3. Келесі жоспар бойынша ағзадағы көмірсулардың рөлін атаңыз: қандай тағамдарда кездеседі, асқорту каналындағы қорыту тағамдары, ағзадағы рөлі. Неліктен қарт адамдарға құрамында көп көмірсулар бар тағамдар тиым салынады? | |
| Просмотров: 2218 | Загрузок: 32 | | |
Суббота, 2024-11-30, 2:00 AM
Приветствую Вас Гость
Приветствую Вас Гость
Форма входа |
|---|
Категории раздела | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Социальные закладк |
|---|
Поиск |
|---|
Друзья сайта |
|---|
Теги |
|---|
Статистика |
|---|