Кошенова Жанат Сайдрахмановна, Семей қаласы, « № 47 жалпы орта білім беретін мектеп» КММ, өзін-өзі тану пәнінің мұғалімі
«Ұлт тынысымен ұрпақты тәрбиелеу»
Абай атамыз “Ұстазсыз шәкірт тұл, шәкіртсіз ұстаз тұл” деп, адам баласының кісі болып қалыптасуы көбінесе ұстазға байланысты екенін ерекше атап айтады.
Өзін-өзі тану пәнінің мұғалімі – әмбебап білімдар, салауатты, салтанатты маман иесі болуы қажет. Ұлағатты ұстаз – ең алдымен шәкіртіне өмірді, білімді үйретуші. Ұстаз шәкіртіне үйрететін нәрсесін өзі жан-жақты терең біледі және қалай үйретудің тәсілдері мен әдістерін жақсы меңгеріп, шәкіртін білімге қызықтыра, ынталандыра түсіндіріп, білімін дамытады, өмірдің қызықтарын сезіндіреді.
Ол шәкіртінің жан саулығын, тән саулығын зерделей зерттеп, оның адамдық асыл қасиеттерінің жақсара беруін қадағалап, қамқорлық жасап отырады. Шәкірт – ұстазының ұлағатты іс-әрекетін үйреніп, одан білім алушы, жаны жақын, ой-мақсаты біртұтас, өсіп өркендеуші өрені. Сондықтан да жастардың жарқын болашағының бір тұтқасы өзін-өзі тану ұстазында дер едім.
Қазақта жасөспірім тәрбиелеу үшін талап ету, талап қою рәсімдері өмірілік тұрмыстық ереже болып қалыптасқан. Мысалы, қыз балаға ізетті болу, таза жүру, әсем киіну, әке-шешені күту, өнерлі болу, іс тіге білу, тамақ дайындай білу, қонақты күте білу, қабақ шытпай жүру, әдеп сақтау, үлкеннің жолын кеспеу, өсек айтпау т.б. талаптар қойылады. Сол сияқты ер баланың жаратылысына сәйкес көптеген талаптар қойылып, оның іскер, инабатты, батыл, ержүрек, жігерлі азамат болып өсуіне қамқорлық жасалынады.
«Өзін-өзі тану» - өзі туралы біліп қана қою емес, қоғамдық қатынастар жүйесіндегі, адамдар арасындағы өз орныны таба білу, өзін тұлға ретінде сезіну. Сонымен қатар, мұғалімнің педагогикалық қабілетін танытуына мүмкіндік туғызады.
|