Коллеги - педагогический журнал Казахстана
Наша библиотека
| Главная » Файлы » В помощь учителю » Казахский язык и литература |
Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем
| [ Скачать с сервера (17.5 Kb) ] | 2013-03-06, 10:14 PM |
| Семей қаласы, №47 орта мектебі қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Далбина Жанар Қайырбекқызы 8 сынып Пәні: қазақ тілі Сабақтың тақырыбы: Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем Сабақтың мақсаты: Оқушыларға құрмалас сөйлемнің зерттелуімен таныстыра отырып,ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің өзіндік ерекшелігін түсіндіру. Сабақтың міндеттері: Білімділік: Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдарын және құрамындағы жай сөйлемдердің байланысуын және жалғаулық шылаулар туралы түсіндіру. Дамытушылық: Синтаксистік талдау дағдыларын жетілдіру,шығармашылық қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік:Жүйелі сөйлей білуге,тез ойлана білуге және табандылыққа тәрбиелеу. Сабақтың түрі: Іздену-зерттеу сабағы. Сабақтың типі: Жаңа сабақты меңгерту. Сабақтың әдіс-тәсілдері: іздену-зерттеушілік жұмыстары,түсіндіру, талдау. Көрнекіліктері:пән оқулығы,интерактивті тақта,сабақ барысына байланысты слайдтар,бағалау парағы. Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен амандасу,түгендеу Оқушыларды топқа бөлу. 1-топ «Достық» 2-топ «Ынтымақ» 3-топ «Бірлік» Қызығушылығын ояту ІІ.Үй тапсырмасын тексеру: 1) Оқушылардың ізденіс жұмыстары. а)Құрмалас сөйлемдердің зерттелуі. ә) Жай сөйлем мен құрмалас сөйлемнің айырмашылықтары. б) Салалас құрмалас пен сабақтас құрмаластың айырмашылықтары мен ұқсастықтары. Үйге берілген 96-жаттығудан сөйлем талдау.(Берілген мақал-мәтелдің екінші сыңарын өздерің ойлап тауып,салалас құрмаласқа айналдырып жаз) Білекті бірді жығар,білімді мыңды жығар. Қына тасқа бітеді,білім басқа бітеді. 2)Ұяшықтардағы сұрақтар. 1-тапсырма. Құрмалас сөйлем дегеніміз не? 2-тапсырма Шылау дегеніміз не? Жалғаулық шылаулар туралы не айтасың? 3-тапсырма.Сөйлемнің бірыңғай мүшелері болудың шарты қандай? 4-тапсырма. Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? 5-тапсырма. Салалас құрмалас сөйлемнің түрлерін ата. 6-тапсырма. Құрмалас сөйлем өзара қандай түрлерге бөлінеді және оларды бір-бірінен қандай белгілеріне қарап ажыратамыз? Мағынаны ашу ІІІ.Жаңа сабақ. Слайд арқылы көрсету. 1)Ол кісі ойға қарай шұбатылған жолмен төмен кетті,мен жарға асылған жолмен жоғары кеттім.(мезгілдес) 2)Күн батты,тауды қара көлеңке басты.(бағыттас) 3)Қаныш Баянауыл әндерін көп біледі және оны өзі жақсы орындайды. 4) Далада жел соғып тұр,әрі сіркіреп жаңбыр жауып тұр. Ережесін шығарту: «Құрамындағы жай сөйлемдерінің бірінде айтылған ойға екіншісінде айтылған ойдың мезгілдес,бағыттас,ыңғайлас мәнде қарым-қатынаста болуын ыңғайлас салалас дейміз. Ыңғайлас салалас Жалғаулықты ыңғайлас салалас Жалғаулықсыз ыңғайлас салалас (да,де,та,те,және,әрі) ІҮ.Бекіту: Жаттығу жұмыстары а)Кітаппен жұмыс.97-жаттығу. Берілген құрмалас сөйлемдердің ыңғайлас салалас екенін дәлелдеңдер.Құрамындағы жай сөйлемдері қалай байланысып тұрғанын түсіндір.(тақтаға екі оқушы шығып,сөйлем мүшесіне талдайды.) 1)Оларды үйіне апарды да,торға қамап қойды. 2)Айғай өте ұзаққа созылды және еш нәрсені түсінерліктей болмады. ә) Жұмбақ сұрақтар 1.Синтаксистік бір атау күрделі ойды білдірер,үш салаға бөлінеді. Жұбын жазбай үшеуі, Оқулықта бір жүрер. Ойлаңдаршы,балалар, Бұл атауды кім білер? Жауабы: Құрмалас сөйлем түрлері: Салалас құрмалас,сабақтас құрмалас, аралас құрмалас. 2.Әрбір жай сөйлемі тең тіркеседі, Бірінен-бірін бөліп айтса да, Әрқайсысына жеке ойды көрсетеді. Жауабы: Салалас құрмалас. 3. Алдыңғысы соңғысына ереді, Тиянақты жағы тірек болып келеді. Бұлай байланысқан сөйлемдерде Қайсысының мағынасын Қайсысы ашып береді? Жауабы:Сабақтас құрмалас. 4. Аттас сөйлемдердің бірі-сабақтас, Бірі-салалас. Формасы басқа болғанмен, Өздері жақын мағыналас. Жауабы:Қарсылықты сөйлем. б) «Сыңарын тап» ойыны: Берілген жай сөйлемдердің әрқайсысына ойларынан сөйлем қосып,ыңғайлас салалас жасаңдар. 1.Балалар тағы да ойланып қалып еді,.. 2.Жұмыс та басталып кетті,... 3.Әрі әсем сыбызғы үнді нәзік ән құлаққа келеді,әрі... 4.Қайырбек те лып етіп шыға жөнелді,Мұхит та.... 5.Айсұлудың бұған күші де жетеді,... 6.Алыстағы тау жақта ұлардың шулаған үні құлаққа келеді,кекіліктер де.... Ой толғаныс «Ойлан, тап!» Кез келген бір тақырып бойынша өз ойыңды жазу.Құрамында ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемдермен құрау,олардың жасалу жолдарын түсіндіру. Ү.Қорытынды. «Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем» бойынша ассоциялық карта құрғызу. ҮІ.Үйге тапсырма: 99-жаттығу. Орындалуын түсіндіру. ҮІІ.Оқушы білімін бағалау | |
| Просмотров: 13351 | Загрузок: 462 | | |
Понедельник, 2025-08-11, 10:02 PM
Приветствую Вас Гость
Приветствую Вас Гость
Форма входа |
|---|
Категории раздела | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Социальные закладк | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Поиск |
|---|
Друзья сайта |
|---|
Теги |
|---|
Статистика |
|---|