Главная » Файлы » В помощь учителю » Казахский язык и литература |
2016-10-31, 8:47 AM | |
Калибас Айнур Бериккановна, қазақ тілі және әдебиет пәнінің мұғалімі, №2 жалпы орта білім беретін мектеп, Семей қаласы Сабақтың тақырыбы: Қосарлама қос сөздер Мақсаты : Қайталама қос сөздерді қайталата отырып, қосарлама қос сөздерді меңгерту , сауатты жазуға, сөйлемді дұрыс құрай білуге ,қосарлама қос сөздерді пайдалана отырып, дыбыстық талдау жүргізу. Сабақтың түрі: Жаңа сабақты меңгерту Сабақтың әдісі: топтық жұмыс, суретпен жұмыс, салыстыру Пәнаралық байланыс: әдебиет, сурет Көрнекілігі: флипчарт. Күтілетін нәтиже: Оқушы қосарлама қос сөздерді меңгереді;Мысал келтіріп, оның жасалуын ажырата алады; Қосарлама қос сөздерді пайдалан отырып, фонетикалық талдау жүргізеді Сабақтың барысы 1 Психологиялық дайындық : Қос сөздерден оқушылар бір-біріне тілек білдіреді 2 Қызығушылықты ояту: Семантикалық карта. Семантикалық картада қос сөздер түрлері мен мысалдар беріледі, оқушылар орындарында орындайды. 3 Мағынаны тану. Экранда жазулы тұрған өлеңді бір оқушыға оқыту. Осы өлеңде кездесіп тұрған қос сөздерді атайық Арасында құлын-тай Айнала шауып бұлтылдап Жоғары-төмен үйрек-қаз Ұшып тұрса сымпылдап, Қыз-келіншек үй тігер Бұрала басып былқылдап Абай. Құлын-тай , жоғары-төмен , үйрек-қаз , қыз-келіншек /Осы жерде қайталама қос сөздер мен қосарлама қос сөзді салыстырмалы түрде жазып ережесін шығару/ Құлын-тай, жоғары-төмен, үйрек-қаз, қыз-келіншек, көре-көре, жарқ-жұрқ, үйді-үйге,өз-өзіне - Бұл сөздер қалай жасалып тұр ? - Неше түбірден қосарланған ? Екі түбірдің қосарлануы арқылы жасалған қос сөздерді қосарлама қос сөздер дейміз.(Экраннан көрсету) - Енді қосарлама қос сөздер қалай жасалады? Оны білу үшін мына экранға көңіл аударамыз Елу түйесі, екі жүздей қой –ешкілері тағы бар . - Бұл сөйлемдегі қосарлама қос сөздерді көрсет ? / Екі түбірі де бір-біріне мағыналас сөз. - Олай болса , қосарлама қос сөздер , мағыналары бір-біріне жақын (синоним) сөздер я қарама-қарсы (антоним) сөздер қосарланады. Мысалы: қысы-жазы, жата-жастана, аға-іні, ауыл-аймақ, ағайын-туыс. Ол үйдің бала-шағасына дейін тыным таппайды. - Бір мағыналары мағыналы, екінші сыңары мағынасыз сөздер қосарланады. Мысалы: көйлек-көншек, жүн-жұрқа, қыз-қырқын т/б - Шаға, жұрқа, көншек, қырғын сияқты сөздерді көне немесе басқа тілден енген сөздер деп атайды .Себебі бұл сөздер ерте кезде белгілі бір мағынаға ие болып қазіргі кезде ұмытылып кеткен. Мысалы: «Шаға » сөзі «Кішкентай ,қызыл шақа» деген мағынаны берген т/б түсінік беріп кету. - Екі сыңарыда мағынасыз сөздер қосарланады . Мысалы : анда-санда, оқта-текте , ығы-жығы, некен-саяқ Мұғалімдерге оқу -әдістемелік құралдар жіберілді. - Кейіңгі кезде қалыптаса бастаған қосарлама қос сөздердің тобы. Олардың сыңарлары әртүрлі тұлғада кейде бір тұлғада келеді. Мысалы: Оқу-әдістемелік, мәдени-ағарту, қазақша-орысша үгіт-насихат т/б. Оқулықпен жұмыс Фонетикалық талдау 3 топқа тапсырма 1-топ: Дос-жаран сөзіне фонетикалық талдау жүргізу 2- топ: Кескін-келбет сөзіне 3- топ: Ығы-жығы сөзіне талдау Суретпен жұмыс 2 сурет беріліп, оқушылар өз таңдауы бойынша қос сөздерді қатыстырып әңгіме құрайды. Бекіту: «Қосарлама қос сөздерге» топтастыру құру Үйге тапсырма: Ереже жаттау | |
Просмотров: 839 | Загрузок: 0 | |
Форма входа |
---|
Категории раздела | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Социальные закладк |
---|
Поиск |
---|
Друзья сайта |
---|
Статистика |
---|