Главная » Статьи » В помощь учителю » История |
«Атажұрт » жарыс - ойыны Ойынының мақсатты Білімділік:Өткен тақырыптарды қайталап отырып, оқушылардың тестпен жұмыс істеу нәтижелерін байқау және түсініктерін толықтыру. Тәрбиелік: Оқушыларды еңбексүйгіштікке, адалдыққа, отаншылдыққа, төрт түлікті қадірлеп, қастерлеуге тәрбиелеу. Дамытушылық: Оқушылардың ізденушілік, зертеушілік әрекетін дамыту, дағдыландыру. Көрнектілігі: Қазақстан картасы, қаттама, қанатты сөздер, кітаптар, суреттер. Өту әдісі: Тест сұрақтары, сұрақ – жауап. Ойынның барысы: а) Ұйымдастыру кезеңі; ә) Ойынның мақсаты мен жоспарын айту; б) Ойынды бөлімдер бойынша өту; в) Сыныпты топқа бөлу арқылы жарыстыру; г) Тиянақсыз ойларды толықтыру; д) Бағалау және пысықтыру; е) Қорытынды; Мазмұны: (Оқушылардың назарын аудара, М.Шахановтың «Төрт ана» өлеңінен үзінді оқу). Тағдырынды тамырсыздық індетінен қалқала, Әр адамда өз анасынан басқа да Жебеп жүрер , демеп жүрер арқада Болу керек құдіретті төрт –ана: Туған жері-түп қазығы (айдынды да) айбынды. Туған тілі- сатылмайтын байлығы Туған дәстүр , салт-санасы тірегі, Қадамына шуақ шашар үнемі Және туған тарихы, еске алуға қаншама, Ауыр әрі қасіретті болса да Төрт анаға өңін жалғай алмаған Пенделердің басы қайда қалмаған?! Төрт анасын қорғамаған халықтың Ешқашанда бақ жұлдызы жанбаған. Қасиетті бұл төрт-ана- тағдырыңның тынысы, Төрт ана үшін болған күрес-күрестердің күресі. Бұл төрт анамызды сақтау үшін мықты ел басшысы, ержүрек батырларды,дарынды саясаткер елшілер, ақылшысы болу керек. Бүгінгі біз осы кезге дейігі қтілген сабақтарда тест, сұрақ – жауап, ойын түрінде қайталап еске түсіретін боламыз Сыныпты 2 топқа бөлеміз. I топ II топ 1. Өткел.(ұпай-10) 1. Өткел.(ұпай-10) 1.Бумеранг деген не?(Қару) 1.Тарихи дәуірлерді ата (тас, Қола, темір). 2.Тигрохауда сақтары мекен- 2.Хаомоварга сақтары неге бұ- деген өңір?(Жетісу) лай атаған (Хаомо,(мүйіз) су- 3.Ұлы Жібек жолы пайдалана сынын жасар). бастаған кезең.(б.з.д.II э.). 3. Ұлы Жібек жолының тоқтау 4.Қаңлылардың астанасы себебі?(Теңіз сауда жолы пай- ( Битянь). да болды). 5.Оғыз мемлекетінің шаруа- 4. Сақтардың астанасы болған шылығы (көшпелі мал ша- ба? (Шырық-Рабат) руашылығы). 5.Наймандар мен керейлердің 6.Кіші жүзде хандық биліктің X-Xiғ. Мемлекеттік діні жойылуы (1824). (Несториан). 7.Жоңғар мемлекетінің би- 6. Кіші жүзде Айшуақтың хан леушісі (қонтайшы) . болуы(1797). 8.Қазақ апталық газеттің 7.Жоңғарлардың Ташкент пен Ред. (Байтұрсынов). Түркістанды жаулап алуы(1724- 9.Гастеллоның ерлігін қай- 1725). талаған (Н. Әбдіров). 8.XIXғ. Қазақстанда дамыған 10.Соғыстан кейін ақша ре- өнеркәсіп саласы(тау- кен ісі). Формасы жасалған жыл(1947). 9. Ұлы Отан соғысы неше күнге созылды (1418). 10.Тың неше облыста игерілді (6) Өткелден көп ұпаймен өткен топтарды айту II. Белес ( 20 ұпай – көп ұпайы бар топтан бастау) 1) Шыңғысханның 4 ұлы бол- 1.Дамыған орта ғасырда қай қала- Ғаны белгілі, ол өз ұлдарына ны мақтанышпен көпестер қаласы Жаулап алған жерлерінен деп атаған.(Тараз) Ұлыстық жер берді, қай ұлы- 2.Әйгілі Майқы би қай күйі на қазіргі Қазақстан терри- арқылы Жошының өлімін әкесі ториясынан жер тимеді? Шыңғысханға жеткізе білді? (Төле) (Ақсақ құлан) 2) Алтын Орда халқы негізі- 3. Ертеректе түркілер, монғолдар, нен қай тілде сөйлеген? Қазақ жеріндегі тайпалар қай (түрік) аңның басын тумен қатар ұстаған (көк бөрі) 3) Орта ғасырдағы теңге сарайы қай қалада болған? (Отырар) III. Бекет 1.Сандар сөйлейді.(10 балл) а)1636-1754 (Жоңғар мемлекеті) а)1155-1227 (Шыңғыс хан өмір ә)1937-1938(Ұлы репсессия ке- сүрді) зеңі) ә)1723-1727(Ақтабан шұбы- рынды) б)1771(Абылай хан сайланды) б)1890-1892 (Ұйғырлар мен дүн- гендердің Жетісуға келуі). в) 1841-1889 (Ы. Алтынсарин в) 1927 (Түркісіб салына баста өмір сүрді) ды) г)1945 (БҰҰ құрылды,Жеңіс) г)1959 (Темиртау оқиғасы) 2.Адам аттары.(10балл) 1.Кенесары 1.Абылайхан 2.Исатай 2.Сырым 3.С.Баймағамбетов 3.Ы. Жақаев 4.Бөкейханов 4.Сәдуақасов 5.Ә. Марғұлан 5.Голощекин 6.Яссауи 6.Әл-Фараби 3.Жер-су аттары.(карта 10 балл) 1) Шаш (Ташкент) 1) Суяб(Ақбешім) 2)Испиджаб (Сайрам) 2) Мараканда (Самарканд) 3)Шауғар, Тұран,Яссы 3)Фараб (Отырар) (Түркістан) 4) Ақмешіт (Қызылорда) 4)Әулиеата(Тараз) 5) Түркістан генерал- губерна- 5)Мәуереннахр-(Аму- торлығы (Өзбекстан, Оң. Қазақ дария мен Сырдария) стан жерлері) 6)Оқыс, Жейхун-(Амудария) 6)Яқсарт,Сейхун –(Сырдария) IV бөлім. Жерұйық а) «Үнсіздік ойынын» ойнату. Т. Рысқұлов Д. Қонаев 2.Ұлттық киімдер Ұлттық әдет-ғұрыптар(Ұлттық Ойындар) ә) Орнын тап немесе «Қайсы- сы бұрын болған?» Ауғаныстанға кеңес әскерінің КОПК-ң XXV съезі(1976) енуі(1978) Жалаңашкөл оқиғасы (1958) Целиноградтағы толқу(1979) «Аз и Я» кітабының шығуы(1975) Адамзаттың ғарышқа ұшуы Сақ « алтын адамы» табылған (1961) жыл(1969) Өзен мұнай кәсіпшілігінің Ашылуы (1965) б) Терминологиялық сөздік 1.Репрессия-қуғын- сүргін 2.Алжир- Отанына опасыздық жасағандардың әйелдерінің Ақмоладағы лагері. 3.Концепссия- шетелдіктерге өнеркәсіп, жерді ұзақ мерзімге жалға беру. 4. Төлеңгіт- хан жасағының мүшелері. 5.Нәубет-халқының басына қасірет түсу,қырылу. 6.Хан- көне түрік сөзі,әмірші, тайпа көсемі деген сөз. 7.Мемлекет- жеке меншіктің пайда болуына,еңбек бөлінісі мен таптың шығуына байланысты қалыптасқан,өз территориясы мен елдік рәміздері болатын саяси жүйе. 8.Республика- латын сөзінен алынған, мемлекетті басқару формасының бір түрі. V бөлім. «Алтын сандық» Сандықшаның ішіне салынған сұрақтарды 2 топ алып, жауап береді. VI бөлім. Сөзжұмбақтарды шешу. VII бөлім.Қорытынды . «Тарихымызды зерделейік!» атты қайталау сабағымызды қорытындылаймыз. Топтардың ұпай сандарын есептеп шығарып, атап айтамыз. Ерекше жауап берген оқушыларды бағалау. Өткенім бар,қкініш жасыра алман, Тарихым бар,жазылған ғасырлардан. Қазақ деген ел барын әйгілейік, Орындалсын аңсаған асыл арман!- деп атай келе, бодандықта, одан кейін КСРО-ның шеңгелінде болған қазақ елі туралы білмеген жер шарының түпкір- түпкірі тек тәуелсіздігін алған соң ғана танып – білуде. Оқушы қауым, жастарды Омар Хайямның мынадай сөздерімен тарихты тануға шақырамын. -Ей , білімдар, түзу ұста жібіңді, Кетпе ұмытып,ойлан тек пен түбіңді! 1- асық. Белгілі ғалым Ахмет Уәлиди 1923 жылы үкімет басшасына хат жолдап, онда «Аса құрметті... Сіздің науқастанып жатқаныңызға байланысты,бұл хатты сізге оқымауы да мүмкін. Бірақ бұл хат жазылып, кейбір жолдастарға көшірмесі таратылғандықтан және сізге жібергендіктен де ол бүгінне бастап тарихи құжат болып табылады» деп жазылған. Хат кімге арналады? (Ленинге) 2-асық. «Қазақ қарулары» атты кітабында Қадір Ахметжан былай дейді: «Қазақ жауынгерлік (балат) сабынң ұзындығына қарай қысқа,орташа,ұзын болып бөлінеді. Соның орташа сптысы көп қолданылған» .Қай қаруды меңзейді?(Балта) 3-асық.1925-26 ж. Жолдас Голощекин, менің ойымша осы жазбада көрсетілген саясат,бірден-бір дұрыс саясат- деп жазған мемлекет басшысы кім? (Сталин) 4-асық. Ұлы Отан соғысында «Ресей кең-байтақ , бірақ шегінер жер жоқ, артымызда-Москва»- деген жалынды сөзді айтқан қазақстандық батыр кім?(Клочков) 5-асық. «Аштық пен суыққа ,сүзек пен обаға қарамастан ,ол нағыз інжу-маржан ізденушілер сияқты, казармаларды,түнемелік орындарды, жатақханаларды аралап халықтың таңғажайып әндерін жазып алды. М. Горький мен Ромен Роллан сазгердің ерлігі туралы сүйсіне жазды» - деген 1932 ж. « Правда» газетінде мақала жарық көрді. Інжу-маржан ізденуші сазгер кім? (Затевич) 6-асық. Xiғ. Бастап ол қала Сыр бойындағы Қыпшақ мемлекетінің саяси және мәдени орталығына айналды.1219ж. Шыңғыстың үлкен ұлы Жошы жер қайысқан қолмен қаланы қоршап,қантөгіссіз берілуін талап етті.Қала тұрғындары Жошы жіберген елшіні өлтіріп,монғол шабылуына ерлікпен қарсы тұрды. Жеті күн шайқастан соң жендеттер қала халқын түгел қырды. Аспанмен тілдескен әсем ғимараттары бар үлкен мәдениет орталығы қиратылды. - Болса тәңірім екінші өмір қиғандай, ... көз жұмар ем қиналмай (Ғисаметдин әл-Сығанақи)XII ғ.) Қай қала туралы айтылады.(Сығанақ) Табло 1. Күлтегін ескерткішін қай ғалым, қай жылы тапты?(1983 ж. дат ғалымы Томсон. Солт.Монголия) 2.Ақсақ Темір туының түсі қандай болды,және оған аттың қара қылын байлап жүру себебі?(көк,сұсты көріну үшін) 3.Орта ғасырларда ең кітабы көп қала, және неше кітап болған?(Отырар,60 мыңға жуық) 4.үгедей ұлысының территориясы қай жерді қамтыды?(Оң. Шығыс Қазақстан территориясы,1251 ж. жойылды.) 5.1932 ж. жазылған « Бесеудің хаты» кімге арналды және авторлары кім? ( Голощекинге авт. Мүсірепов,Ғатауллин,Дәулетқалиев,Қуанышев,Алтынбеков) 6.1847 ж. Қазақстанның қай аймағы Ресей билігін мойындамады? (Оңт. Қазақстан) 7. Азамат соғысы кезінде экономикалық және саяси жүйе (әскери комунизм) 8.Ұлы Отан Соғысы кезінде Қазақстан Гитлердің қай жоспарына енді? (Остланд,Кіші Түркістан) 9.Көшпелі қазақ халқы үшін түнде сағат орнына пайдаланылған жұлдыз(Үркер,Темірқазық) | |
Просмотров: 2227 | |
Форма входа |
---|
Социальные закладк |
---|
Поиск |
---|
Друзья сайта |
---|
Теги |
---|
Статистика |
---|