Главная » Статьи » В помощь учителю » Биология |
Сабақтың тақырыбы: Медициналық генетика және кейбір тұқымқуалайтын аурулардың алдын алу, емдеу. Сабақтың мақсаты: 1. Адам денсаулығының генетикалық негіздері туралы білімді тереңдету, қоршаған кеңістік факторларының адам организіміне әсері; тұқымқуалайтын аурулардың түрлері және олардың алдын алу шаралары мен таныстыру; түсінік беру. 2. Генетика ғылымы туралы білімдерін тереңдету тірек сызба, суреттер арқылы жаңа тақырыпты дамыту. 3. Салауатты өмір салтын насихаттау, алған білімдері бойынша өз ойларын ашық, сауатты жеткізуге, сөйлеуге дағдыландыру, өзара ынтымақтыққа тәрбиелеу. Сабақтың типі: жаңа білімді қалыптастыру Пәндер ара байланыс: биология, валеология, генетика, медицина, әдебиет. Көрнекіліктер: Плакаттар, суреттер, сызба-таблицалар, интерактивті тақта. Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру Амандасу, оқушыларды түгендеп, сабаққа дайындау. 2. Үй тапсырмасын сұрау. «Білімді адам қанатты құс Білімсіз адам - жеміссіз ағаш» Деңгейлік тапсырма 50 50 50 20 20 20 5 5 5 «ХХІ ғасыр – білікті, білімді, бәсекеге қабілетті жастардікі» ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаев 1-20. Адамдағы тұқымқуалайтын белгілерді зерттеу әдістерін ата. 2-20. Адам генетикасының қандай ерекшеліктері бар? 3-20. Генетика ғылымы нені зерттейді? 1-5. Ген – деген не? 2-5. мутагендер дегеніміз не? 3-5. Локус деген не? ІІІ. Жаңа тақырпты түсіндіру «Бірлік бар жерде – ынтымақтық бар» 1. Медициналық генетика нені зерттейді? 2. Адамдағы тұқымқуалайтын аурулардың 4 мыңнан астам түрі бар Хромосомалы Генді аурулар аурулар хромосома санының немесе ген құрамы, құрамының өзгеруіне нуклеотидтердің ретінің байланысы бұзылуына байланысты Клайнфельтер, Қант диабеті, альбинизм, Шершевский – Тернер шизофрения, гипертония, Даун. Лейкомия эпилепсия, гипертрихоз, фенилкетонурия, гемофилия, дальтонизм, т.б Осы сызба арқылы аурулардың пайда болу себептері, белгілерін түсіндіру. Гипертрихоз, 179 беттегі есепті шығару Лейкомия, 178 бет Гипертрихоз – құлақ қалқанында қалың түктердің болу ауруы; Бұл белгі тек У хромасында болады, ондай ьолса, бұл ауру түрі мен тек ұлдар ғана ауырады. ІV. Ата-бабаларымыздың ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан салт-дәстүрінің бірі жеті атадан асқанша бір-бірімен қыз алысып, қыз бермеген. Ұлы қазақ ақыны Бұқар жыраудың бір өлең шұмағынан да көруге болады. 1-50. Жыныспен тіркесіп тұқымқуалаушылық заңдылықтары негізінде берілген мәселені шешіңдер. Берілуі: гемофилия гені бойынша гетерозиготалық әйел мен дені сау ер адам үйленген, осы отбасында дені сау бала дүниеге келуі мүмкін бе? әйел генотипі: ХНХҺ – тасушы ер адам генотипі: ХНу – дені сау Р о ХН ХҺ Х о ХНу Г ХН Х Һ ХН у Ғ1 ХН ХН ХНу ХНХһ ХҺу Ген: гомоз гетероз. гетероз. гетероз. Фен: сау қыз сау ұл тасушы қыз гемофилдік ұл Есеп нәтижесіне қарап қандай нәтиже шығаруға болады? 2-50. Әкесі дальтоник, дұрыс көретін қыз, дұрыс көретін жігітпен тұрмыс құрған. Жігіттің әкесі де - дальтоник. Осы некеде туған балалардың көздерінің көруі қандай болады? Р ХДХd Х ХДу Г ХД Хd ХД у Ғ1 ХДХД ХДу ХДХd Хdу Сау қыз сау ұл тасушы қыз дальтоник ұл 3-50. Төмендегі сызба кестеге түсініктеме бер. 1. Адам клеткасы Хромосом саны – 46 23 хромосома жұбы түзіледі + 22 жұбы – аутосомалар 1 жұбы – жыныс хромосомалары ху – аталық организм хх – аналық организм Зигота «Жаманнан жақсы туса да Жақсыдан жаман туса да Тартпай қоймас тегіне»: деп жазған екен. Осы тақырып бойынша жазған рефераттар мен таныстырып өту. VІ. «Бәрін білгім келеді» - сабағын қорытындылау бөлімі. Проблемалық сұрақтар. А) 1. Қазақ халқында ата-бабаларымызда жеті атаға дейін не себептен некеге шек қойылған? 2. Бізде кейде анамыз жақтан некелесуге болады дейді. Дұрысмпа? Себебін түсіндір. 3. келешек ұрпақты тұқымқуалайтын аурулардан сақтау үшін не істеу керек деп ойлайсың? Б) Осы сұрақтарға байланысты мектебіміздің медбикесі қатысып отыр. 1. Медициналық кеңес қандай қызмет атқарады? 2. Осындай орталықтар бар ма? В) Кроссворд шешу «Еңбек түбі - береке» VІІ. Бағалау VІІІ. Үйге тапсырма | |
Просмотров: 3022 | Комментарии: 1 | | |
Форма входа |
---|
Социальные закладк |
---|
Поиск |
---|
Друзья сайта |
---|
Теги |
---|
Статистика |
---|