Коллеги - педагогический журнал Казахстана
Учительские университеты
| Главная » Статьи » В помощь учителю » Казахский язык и литература |
Сабақтың тақырыбы: Көнеден жеткен тарихи қала
| Пәні: қазақ тілі (оқыту орыс тілді мектептер үшін) Сыныбы: 8 - сынып Сабақтың тақырыбы: Көнеден жеткен тарихи қала Мұғалім: Капашева Гүлдана Муратбековна ШҚО, Семей қаласы "Н.Г.Чернышевский атындағы №1 жалпы орта білім беретін мектеп" КММ Сабақың мақсаты: Түркістан қаласы, оның тарихы мен мәдениеті жайында білімдерін кеңейту. білімділік: Сөйлем мүшелерін қайталау, жай сөйлемнің түрлерін пысықтап, деңгейлік тапсырмалар орындау арқылы білімдерін бекіту. дамытушылық: оқушылардың сөздік қорын молайту, сөйлеу шеберлегін, тіл мәдениетін дамыту. тәрбиелік: Отанын, туған жерін сүюге тәрбиелеу. Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ - жауап, әңгімелеу, жеке жұмыс, жаттығулар жұмысы, көрнекілік әдістері. Пәнаралық байланыс: тарих, әдебиет. Сабақтың түрі: саяхат сабақ Көрнекіліктер:бейне слайдтар, кеспе қағаздар т.б. Оқытудың техникалық құрал-жабдығы: интерактивті тақта Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі а) амандасу ә) түгендеу б) оқушылар назарын аудару ІІ Үй тапсырмасы Мағжан Жұмабаевтың «Түркістан» өлеңін жаттап келу. ІІІ Жаңа сабақ Сөздікпен жұмыс Мұғалім сөзі Кейінгі дәуірлерде Түркістан қаласы орналасқан Сырдың орта ағысы аймағын көне парсы деректерінде "сака" деп атаса, ең көне жазба ескерткіштерінің бірі "Авеста" кітабында бұл жерлерді "тура" тайпалары мекендегенін жазады. Осыдан келіп, Сақ, Тұр тайпалары мекендеген өлке "Тұран" деп аталған. Түркістан қаласының әуелгі атауы осы сақ тайпасының атауымен байланысты. XVII ғасырдың белгілі тарихшысы Махмуд-ибн Уалидің "Қазіргі Түркістан, бұл Сакси қаласы, қара халық оны Иасы деп атайды"-деген сөзі бұл пікірімізді куаттайды. Жазба деректерде қала жаңа атаумен - "Хазірети Түркістан" деп атала бастады. XVI ғасырдан бастап "Түркістан" атауы қалаға мықтап бекиді. Саяхатымызды жалғастыру үшін 1- тапсырманы орындау керек. Ол үшін мына сұрақтарға жауап береміз. 1. Сөйлемнің тұрлаулы мүшелерін атаңдар. 2. Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері? 3. Толықтауыштың сұрақтары? 4. Анықтауыш болатын сөз таптарын атаңдар. 5. Пысықтауыштың сұрақтары? Ал, енді саяхатымызды жалғастырамыз. Қазір Түркістан қаласындағы Қожа Ахмет Яссауи кесенесімен танысамыз. Кесене 35 бөлмеден тұрады. Ахмет Яссауи- XI ғасырдың аяғында туып, 1167 жылы қайтыс болған ақын. Қазақ жерінде Ұлы Жібек жолының бойындағы Түркістан қаласынан шыққан. Бұл Қаланы бұрын Иасы деп атағандықтан, Яссауи болған. Ақынның “Диуани хикмет” (“Даналық кітабы”) атты өлең кітабы шығыста кең тараған.    2-тапсырма 1.Жай сөйлемнің түрлерін атаңдар 2. Айтылу мақсатына қарай сөйлем қандай түрге бөлінеді? 3.Бастауышы мүлде жоқ және баяндауыш арқылы табуға болмайтын жай сөйлемнің түр? 4.Жалаң сөйлем мен жайылма сөйлемнің құрылысы? 5.Толымды және толымысыз сөйлем туралы айтыңдар. 6.Атаулы сөйлемге мысал келтіріңдер. Келесі тоқтайтын аялдама - Қожа Ахмет Яссауи кесенесі.  1991 ЖЫЛДЫҢ 1-ші қаңтарынан бастап Ахмет Иасауи республикалық музейі "Әзірет Сұлтан мемлекеттік тарихи-мәдени қорық музейі" болып қайта құрылды. Оған бірнеше ортағасырлық іскерткішт кіреді: 1. Қазақ хандарының зираттары (Есім. Абылай хандар XVI -XVII ғ.Ғ) 2. Орта ғасырлық "Шығыс моншасы" XVIғ. (монша 1975 жылға дейін жұмыс істеді) 3. Жер асты мешіті. Қылует халық арасында кең тараған Ахмет Иасауи 63 жасқа келген соң Мұхаммедтен артық өмір сүру "күнә" деген оймен өмірінің қалған жылдарын осы жер астында өткізген көрінеді. 4. Осында отырып бүкіл мұсылман әлеміне белгілі өлеңдер жинағы "Хикметтерін" жазады. 5. Шілдехана, Белгісіз мавзолей, Гауһар ана, Айқожа - ата мавзалейі т.б. ескерткіштер. Шығыс моншасы "Әзірет Сұлтан" мемлекеттік тарихи-мәдени қорық, музейінің құрамына енетін ортағасырлық тарихи-мәдени сәулет ескерткішінің бірі. Ол кесененің оңтүстік - батыс бетінен 80м. қашықтықта (орналасқан) жартылай жер астына орналасқан 5 күмбезді 9 бөлмелі құрылыс. Мұндай шығыс үлгісіндегі моншалар тіптен ІХ-Хғ.ғ. Отырар, Тараз қалаларында да сақталған. Деңгейлік тапсырмаларды орындау. (кеспе қағаздар) І Деңгей Бастауыш пен баяндауыштың қай сөз табынан жасалғанын анықтаңдар. 1903 жылы Түркістанға темір жол келген. Кесене- сәулет өнерінің озық үлгісі. Кесене отыз бес бөлмеден және сегіз бөліктен тұрады. Түркістан- тарихи және туристік қала. Қала оңтүстік аймақта орналасқан. ІІ Деңгей Сөйлем мүшелеріне талдау жасаңдар. 1903 жылы Түркістанға темір жол келген. Кесене- сәулет өнерінің озық үлгісі. Кесене отыз бес бөлмеден және сегіз бөліктен тұрады. Түркістан- тарихи және туристік қала. Қала оңтүстік аймақта орналасқан. ІІІ Деңгей Сөйлемнің қай түріне жататынын анықтаңдар. 1903 жылы Түркістанға темір жол келген. Кесене-сәулет өнерінің озық үлгісі. Кесене отыз бес бөлмеден және сегіз бөліктен тұрады. Түркістан- тарихи және туристік қала. Қала оңтүстік аймақта орналасқан. V Сабақты бекіту  VІ Бағалау VІІ Үй тапсырмасы Түркістан қаласы Семей шаһары | |
| Просмотров: 1388 | Комментарии: 1 | |
Пятница, 2024-12-20, 1:09 PM
Приветствую Вас Гость
Приветствую Вас Гость
Форма входа |
|---|
Социальные закладк |
|---|
Поиск |
|---|
Друзья сайта |
|---|
Теги |
|---|
Статистика |
|---|