Гүлжан Рәбілқызы Бекмухамбетова технология пәні мұғалімі Күршім № 5 орта мектебі Күршім ауылы, Күршім ауданы Шығыс Қазақстан облысы Ұлттық ою-өрнек өнерін тұрмыстық бұйымдарда қолдану әдісі.
Біздің басты мақсатымыз заман талабына сай жан-жақты дамыған жеке тұлғаны қалыптастыру. Білім берудің әр түрлі нұсқадағы мазмұны, құрылы-мы, ғылым мен тәжірибеге негізделген жаңа идеялармен жаңа инновоциялық технологияларды зерттеп, оны өз іс-тәжірибемізде қолдану арқылы оқу-тәрбие процесінде шығармашыл білімді тұлғаның дамуына мүмкіндік беріле-ді. Жас ұрпақты қоғамдық өмірге, отбасындағы қызметке, кәсіпке даярлау, үнемі өзгеріп отыратын әлемде өмір сүретіні туралы түсінікті қалыптастыру-ды міндеттейді. Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауында: "Негізгі мақсатымыз - Қазақстан әлемнің елу дамыған елдерінің қатарына енуі" делінген. Сол себепті, әр оқушыға оның қабілетіне сәйкес келетін білім беру өрісі қажет. Адамға ең бірінші өмірлік қажеті - еңбек екенін уақыт дәлелдеуде. Мектеп қабырғасында тәрбиеленетін жас ұрпақты ұлтымыздың көнеден келе жатқан салт-дәстүрімен, өнерімен, соның ішінде қолданбалы өнердің қыр-сырымен таныстырып, олардың еңбек сабағында икемділігі мен шеберлігін, өнерге деген сүйіспеншілігін, қызығушылығын арттыру мақсатында. 9-сынып оқушыларымен "Өрнек" - атты үйірме сабағында көбінесе халықтық педагогика элементтерін пайдаланамын. Бүгінгі таңда үйде қолданып жүрген жастықша, көрпешелерді ұлттық ою-өрнектерді мата бетіне жапсырмалап олбыр тігісімен немесе тігін машинасындағы ирек тігістерімен тігуге болады. Оқушылар осы тұста көрпешені қолмен олбырлап тігуде.Ол үшін мата таңдағанда матаның үйлесімділігіне, түр-түсіне, оюдың симметриялы заңы сақталуын қадағалау керек. Жұмыс қол тігісімен орындалған жағдайда қауіпсіздік ережесін сақтау ескеріледі. Оюдың шетін тігуде жіп таңдау да өте маңызды. Таңдалып алынған негізгі мата, ою ойған мата тігетін жіп барлығы бір-бірінің түсін ашатындай болу керек екенін оқушылар басты назарда ұстайды. Егер ою-өрнекті өңдеуде матаның арасына желімдегіш материал (флизелин) қолданса, бұйым сапалы болып, құны арта түседі. Көрпешедегі оюды олбырлап шыққан соң, арнайы матамен астарлап шығады. Содан соң ылғалды-жылумен өңдейді. Бұл жерде электр үтігімен жұмыс істеу қауіпсіздігі ескеріледі. Дайын болған көрпешенің арасына паралон, жүн, мақта салып, шетін қайып тігісімен тігеді. Осылайша оқушылар өз қолымен орындалған бұйымдардың бағалы екенін біліп, еңбек адамдарын қадірлеп, сыйлап, құрмет көрсете жүрері анық. "Өткенін білмеген болашаққа жол салып жарытпайды" - дейді халқымыз. Ендеше ата-бабамыздың бұрынғы тұрмыс-тіршілігі, қолөнерін зерттеп біліп, үйреніп, шеберлігін үлгі тұта отырып, халықтық педагогика мен тәрбие жұмыстарын жүргізу - ұстаз парызы деп ойлаймын.
|